شنیده ها: پس از فروپاشی دیوار برلین در سال ۱۹۸۹ و در آستانه فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در پایان ۱۹۹۱، جورج اچ. دابلیو. بوش، رئیسجمهور وقت ایالات متحده، از مفهومی تازه سخن گفت: «نظم نوین جهانی».
اکنون، بیش از سه دهه بعد و تنها دو ماه پس از آغاز دومین دوره ریاستجمهوری دونالد ترامپ، کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هشدار میدهد که جهان شاهد «تحولاتی در نظم بینالمللی است که از سال ۱۹۴۵ تاکنون بیسابقه بودهاند.»، اما این هشدارها ما را با یک پرسش بنیادین مواجه میکند: «نظم جهانی» دقیقاً چیست؟ این نظم چگونه شکل میگیرد، چگونه حفظ میشود و در چه شرایطی فرو میپاشد؟
اگر شما هم متوجه نشدید که ایالات متحده آمریکا دارد «غارت، چپاول، تجاوز و تاراج میشود؛ آن هم بهدست کشورهایی از نزدیک و دور»؛ یا اینکه این کشور بهطرزی بیرحمانه از «حق شکوفایی» خود محروم شده است، تبریک میگویم: درک شما از واقعیت، آشکارا بهمراتب روشنتر از رئیسجمهور ایالات متحده است.


با شروع آتشبس، غزه از تیتر اخبار خارج شد، تا اینکه ترامپ اعلام کرد که ایالات متحده قصد دارد غزه را اشغال کند، ساکنان آن را جابهجا کرده و آن را به "ریویرا خاورمیانه" تبدیل نماید. رئیس جمهوری آمریکا هفته گذشته اعلام کرد: "ما این سرزمین را خواهیم گرفت، ما آن را حفظ خواهیم کرد. "
این کشورها به دلیل تنشهای ژئوپولیتیکی و تمایل به استقلال اقتصادی، در مسیر "دلارزدایی بینالمللی ارز" حرکت میکنند. همان طور که این ائتلاف ارزهای محلی خود را تقویت میکند، تأثیرات تسلط دلار آشکارتر میشود.
ناظران مسائل حوزه خلیج فارس معتقدند که دوحه نتایج جنگ ۲۰۲۳-۲۰۲۴ در غزه و لبنان را بهدرستی درک نکرده است؛ جنگی که نگاه طرفهای تأثیرگذار منطقه را به سمت صلح، میانجیگری و توافقات تغییر داده است. آنها تأکید دارند که آنچه شیخ تمیم بهدنبال تحقق آن از طریق حلوفصل منازعات است، فراتر از توان قطر بوده و سفر به ایران پیش از جنگ، با سفر پس از جنگ یکسان نیست.
بازگشت «مرد دیوانه» به کاخ سفید یک اتفاق ویژه در سیاست خارجی ایالات متحده محسوب میشود؛ مسئلهای که مشخصا روی سطح تخاصم واشنگتن با مسکو و جنگ اوکراین تأثیر خواهد گذاشت. تعارض منافع ایالات متحده و روسیه اتفاقی مربوط به امروز نیست؛ آنها دشمنان قدیمی هستند که چند دهه درگیر جنگ سرد بودند.
دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، بار دیگر از سیاست فشار حداکثری علیه ایران حمایت کرده و هدف این راهبرد را کاهش منابع مالی تهران در حوزههای منطقهای و برنامه هستهای عنوان کرده است. با این حال، سخنان دونالد ترامپ نشاندهنده رویکردی مبهم است که احتمالاً از نبود یک راهبرد مشخص در برابر ایران حکایت دارد.