شنیده ها

منتشر شده در روزنامه همدلی

نویسنده مطلب: محمدرضا محبوب‌فر، کارشناس حوزه بهداشت و سلامت

شمار موارد کرونا در شانگهای اوج گرفته است و محدودیت‌ها در شهرهای بیشتری از چین برقرار می‌شود. اومیکرون و زیرسویه‌های جدید و واریانت ترکیبی ویروس، منجر به افزایش موارد ابتلا در این کشور شده است. اخیراً گزارش‌ها از درگیری ساکنان شانگهای با پلیس چین بر سر چگونگی قرنطینه کرونا دلالت می‌کند. دولت چین به این ساکنان اطلاع داده تا آپارتمان‌های خود را خالی کنند. این آپارتمان‌ها برای نگهداری بیماران مبتلا به کووید اختصاص داده می‌شود. چین در محاصره کرونا به سر می‌برد و شهر شانگهای در چین، شمار بی‌سابقه‌ای از موارد کووید-۱۹ را در روز شنبه گزارش کرد و مناطق دیگر در سراسر این کشور در پیروی از سیاست «کووید صفر» و «پاک‌سازی پویا» برای مقابله با سویه اومیکرون، محدودیت‌ها را افزایش دادند. اعمال محدودیت‌های گسترده‌ در کشور چین با هدف پیشگیری از گسترش نوع مسری‌تر اومیکرون یعنی BA2 و XE و جلوگیری از عوارض سنگین و بعدی بیماری در مبتلایان بهبودیافته و ممانعت از آسیب‌های اقتصادی فزاینده‌ صورت می‌گیرد. ناظران حوزه بهداشت و سلامت در جهان البته معتقد هستند که پاندمی بعدی و وحشتناک که می‌تواند حاصل ترکیب سویه‌های ویروس دلتا و اومیکرون باشد (واریانت XD)، دولت چین را به تکاپو انداخته است تا وضعیت کشورش از طریق قرنطینه‌های سنگین و تعطیلی در حد حکومت‌نظامی، با التهابات سیاسی و اقتصادی در هفته‌ها و ماه‌های آینده مواجه نشود. نزدیک به ۹۰ درصد از جمعیت چین کاملاً واکسینه شده‌اند، اما قرنطینه و سرکوب مردم در راستای پاک‌سازی کرونا از سطح این کشور همچنان ادامه دارد. بسیاری از اپیدمیولوژیستها بر این باورند که قفل قرنطینه بر سردرِ شهرهای چین نشان از آن دارد که سویه جدید کرونا به‌شدت کشندگی دلتا و قدرت سرایت‌پذیری اومیکرون در راه است. مقامات چین، بزرگ‌ترین قرنطینه جهان را رقم زده‌اند و این اتفاق پس از ماجرای ووهان بی‌سابقه است. چین به‌عنوان قطب صنعت دنیا واقف بر این نکته است که بیماری کرونا و سویه‌های جهش‌یافته ویروس، شوخی‌بردار نیستند و مرگ‌ومیر بیماری و عوارض خطرناک و کشنده بیماری در بین مبتلایان بهبودیافته می‌تواند سرمایه اجتماعی و اقتصادی کشور را بر باد دهد. همین موضوع باعث شده است که چینی‌ها برای قرنطینه کشورشان قانع شوند و چون پای سویه جدید و خطرناک در میان است، لب به اعتراض نگشایند. هم‌زمان با کشور چین، در کشورهای متعدد جهان آژیر مراقبت‌های بهداشتی و بازگشت محدودیت‌ها به صدا درآمده است. چین، مولود پاندمی های بعدی کروناست و افزایش موارد ابتلا به کرونا حتی آمریکا را به صرافت انداخته است که نسبت به شیوع دو زیرمجموعه اومیکرون و واریانت های ترکیبی ویروس هشدار دهد.

در ایران اما علی‌رغم خروش بیماری در سطح جهان و ازجمله کشور چین، روند عادی‌سازی بیماری ادامه دارد و مراقبت‌های بهداشتی فردی و عمومی به کمترین سطح خود از شناسایی رسمی ویروس کرونا در کشور در بهمن‌ماه سال 1398 رسیده است. تعداد فوتی‌ها در تهران و شمار بستری در 16استان کشور رو به افزایش نهاده و تعداد شهرهای نارنجی و قرمز پس از سونامی مسافرت‌ها و بازگشایی بی‌درنگ مدارس و دانشگاه‌ها چندین برابر شده است. ظهور سویه‌های جدید ویروس و قرنطینه مجدد چین پس از دو سال درگیری جهان با کرونا و بازگشت محدودیت‌ها و ممنوعیت‌ها در کشورهای دنیا، بر نگرانی خانواده‌های ایرانی از بازگشایی مراکز آموزشی دامن زده است. دستاورد دوهفته‌ای حضوری شدن مدارس و دانشگاه‌ها، افزایش شمار مبتلایان کرونا در بین کودکان و نوجوانان و جوانان و افزایش ترس و استرس و نگرانی و افسردگی در بین خانواده‌ها و اولیای آن‌ها بوده است. موج اومیکرون در ایران ۷۰۰۰نفر تلفات داشته است و دولت در این کشور همچنان بیماری را دست‌کم می‌گیرد و به خیال اینکه امید و انتظار مثبت از دولت در جامعه به وجود آمده است، سعی می‌کند حداقل در خصوص بیماری کرونا به دستاوردسازی کاذب بپردازد و به‌اصطلاح با به خطر انداختن سلامت و جان مردم در وانفسای کرونا، بازگشایی‌ها و استمرار آن را تعبیر به مشارکت، نشاط و سرمایه اجتماعی نماید. اینکه وضعیت فعلی کشور حداقل ازنظر بیماری، مطلوب توصیف گردد و فرمان صادر شود که «دولت، مجاز به توقف و عقب‌گرد نبوده و محکوم به موفقیت است»، در تصمیمات ستاد دولتی کرونا در شنبه گذشته بی‌تأثیر نبوده است. شنیده‌شده طی جلسه اخیر ستاد، مطرح‌شده است که وقوع پیک هفتم کرونا در ایران حتمی و اجتناب‌ناپذیر است، اما چون این پیک، حاصل زیرسویه‌های خفیف اومیکرون می‌باشد، سنگین نیست و پیک سبک و کوچکی است، بار دیگر بر تداوم روند حضوری بودن فعالیت‌های آموزشی با وجود افزایش ابتلا و بستری و مرگ در سطح کشور تأکید شده است. چون تعداد کثیری از شهرهای کشور در وضعیت قرمز و نارنجی به سر می‌برند و شمار شهرهای آبی رو به کاهش است، گفته‌شده که اکثریت اعضای کمیته علمی ستاد کرونا مخالف روند کنونی بازگشایی‌ها بوده‌اند و هشدار داده‌اند که نمی‌توان از رکود واکسیناسیون در کشور و افت شدید پروتکل‌های بهداشتی در سطح مدارس و دانشگاه‌ها صرف‌نظر کرد و بر اساس رنگ‌بندی شهرهای کشور که اغلب نارنجی و قرمز هستند، حداقل باید مراکز آموزشی چون در فهرست سوم مشاغل پرخطر محسوب می‌شوند به وضعیت آموزش مجازی بازگردند. آنچه مسلم است؛ اینکه آدرس غلط داده و عنوان شود که کرونا در ایران در حال فروکش است، بازی با آتش است. حتی اگر بیماری کرونا در دنیا رو به کاهش بگذارد، حداقل به دلیل ضعف واکسیناسیون در کشور ایران و استفاده از واکسن‌هایی که این روزها چین را دوباره با مصیبت کرونا مواجه کرده است و همچنین به دلیل ناتوانی حکمرانی در برقراری پروتکل‌های بهداشتی، می‌توان پیش‌بینی کرد که کرونا در ایران، استمرار خواهد داشت و به یک بیماری بومی و آندمیک بدل خواهد شد. درهرحال، دولت، تنها تماشاگر افزایش روند بیماری است و کشور با سرعت به‌سوی خروش ناگهانی کرونا حرکت می‌کند. ناگفته نماند که کرونا حتی با سویه‌های خفیف، قابل قیاس با بیماری‌های سرماخوردگی و آنفلوانزا نیست و نمی‌توان از عوارض سنگین کوتاه‌مدت و بلندمدت بیماری در مبتلایان بهبودیافته غافل شد؛ بی‌جهت نیست که چین، سیاست کووید صفر را در پیش‌گرفته است. سکته‌های زنجیره‌ای و مرگ‌های ناگهانی اخیر در کشور غیرقابل‌قبول است و باید مسئولان امر ازجمله وزارت بهداشت و درمان و ستاد کرونا که مصر بر تداوم آموزش حضوری هستند در این زمینه پاسخگو باشند که کِی و کجا دیده‌شده است که مردم کشورمان از کوچک و بزرگ این‌قدر به‌سرعت پشت سر هم فوت کنند؟!