شنیده ها

محمدرضا محبوب فر

کارشناس حوزه سلامت

 

منتشرشده در روزنامه مردم سالاری

https://www.mardomsalari.ir/images/magazine/0001/files/atfl00005708-0001.pdf

یکی از روزنامه های ارزشی و اصولگرا با درج تیتر «همت و تدبیر دولت جواب داد؛ کاهش فوتی‌ های کرونا از 709 نفر به 13 نفر» مدعی شده است که جدیدترین آمار اعلام شده درخصوص وضعیت کرونا در کشور از کاهش محسوس موارد ابتلا و فوت روزانه خبر می‌دهد. نویسنده این مطلب در ادامه می نویسد: «با شروع به کار دولت سیزدهم و ورود مستقیم رئیس‌جمهور به موضوع واردات واکسن و تشکیل تیم‌ های هماهنگ در دستگاه‌ های مختلف برای این امر مهم، از نیمه تابستان شاهد آغاز روند رو به رشد واردات واکسن و سرعت گرفتن شتابان واکسیناسیون در کشور بودیم به طوری که در کنار تلاش فداکارانه کادر درمان، آثار این واکسیناسیون گسترده را در ادامه موج پنجم و شیوع موج ششم و کاهش تلفات این روزها شاهد بوده ‌ایم.» همزمان روزنامه دیگری که وابستگی خود به دولت را کتمان نمی کند، در گفتگویی با یک عضو کمیته علمی ستاد دولتی مقابله با کرونا، از جهش کشور در مهار کرونا خبر داده و عنوان می کند: «تست‌ گیری انبوه نداریم، اما آمار شناسایی روزانه رو به کاهش است و این مسئله کاهش بار بیماری در کشور را نشان می ‌دهد.» در ادامه دستاوردسازی برای دولت سیزدهم، مجتبی یوسفی، عضو هیأت رییسه مجلس گفته: «در پایان کار دولت آقای روحانی، مردم برای واکسن زدن ناچار بودند چندین میلیون  هزینه کنند و به کشورهای همسایه بروند، اما امروز با واردات گسترده واکسن به کشور و تولید داخل با مازاد واکسن مواجه هستیم. واردات گسترده واکسن به کشور در دولت آیت الله رئیسی نشان داد که این موضوع هیچ ربطی بهFATF» » ندارد و دولت قبل برای رسیدن به اهداف سیاسی خود سلامت و اقتصاد مردم را به گروگان گرفته بود.» بهرام عین اللهی، وزیر بهداشت و درمان هم در ضیافت افطار با خبرنگاران حوزه سلامت، با بیان اینکه قشر سلامت نیاز به امید دارند، به دستاوردهای دولت در زمینه بیماری کرونا پرداخت و گفت: «وضعیت کرونا در ابتدای دولت سیزدهم یک فاجعه تاریخی بود چراکه ما در شروع کار دولت سیزدهم با هجمه سنگینی از شیوع کرونا مواجه بودیم، به نحوی که حدود ۵۰ هزار بیمار سرپایی، ۱۷ هزار بستری و ۷۰۰ مرگ و میر در روز در این مدت ثبت می ‌کردیم و در طول تاریخ، ما چنین فاجعه ‌ای را در عرصه سلامت نداشتیم. با ورود واکسن به مقدار فراوان و تولید واکسن کرونا در ایران، توانستیم به شکل جدی با کرونا مقابله کنیم و تا امروز حدود ۱۴۸ میلیون دز واکسن تزریق شده است.» اما درباره اظهارات مطرح شده، چند نکته قابل بیان است.

با جهش ویروس و ظهور سویه های جدید کرونا، موج ابتلا و مرگ و میر در سراسر جهان به شدت کاهش یافته است. تعداد موارد کرونا طی دو هفته قبل به یک چهارم کاهش یافته و تعداد موارد مرگ ناشی از کرونا به پایین ‌ترین سطح طی بیش از دو سال اخیر رسید. بنابراین روند فعلی بیماری در جهان را نمی توان به حساب اقدامات یک دولت خاص گذاشت، چراکه کرونا یک پاندمی است و نوسانات آن در کل جهان به یک نسبت مشاهده می شود. البته درخصوص کاهش نسبی بیماری در جهان نباید به بیراهه رفت و به عادی انگاری بیماری پرداخت. براساس آخرین اطلاعات بیماری کرونا در جهان، آمار ابتلای روزانه به کرونا در چین به بالاترین رقم از فوریه ۲۰۲۰ تاکنون رسیده است و بار دیگر روند بیماری در جهان و از جمله ایران از سر گرفته شده است. در یکی دو روز گذشته، موارد ابتلا به کرونا در پکن افزایش یافته است و مقامات کشور چین که در هفته های اخیر با گسترده ترین شیوع همه گیری کرونا از دو سال گذشته تا کنون روبرو شده اند، در پی افزایش موارد ابتلا به کووید-۱۹در پکن، خواستار اقدامات فوری برای مهار این بیماری شدند. به دلیل روند صعودی کرونا در شانگهای چین، ساکنان این کلانشهر هم هفته ها است که در قرنطینه به سر می برند. روند بیماری و مرگ و میرها همچنین در چند روز اخیر در ایالات متحده و اروپا و آسیا بار دیگر شدت یافته است. در ایران هم علی رغم ادعاها درباره کاهش محسوس آمار بیماری، بار دیگر تعداد مبتلایان صعودی شده است و اگر امکانات و توان آزمایشگاهی و تشخیصی در کشور وجود می داشت و از تمامی جمعیت با علائم تنفسی و سرماخوردگی آزمایش پی سی آر به عمل آید و مبتلایان را مجبور به انجام تست تشخیصی کرد، نمی توان دم از جهش در مهار کرونا زد و ادعای کاهش بیماری و تلفات را داشت.

تقریباً 90 درصد سویه در گردش کرونا در ایران، زیر سویه BA2 از خانواده اُمیکرون است. جهش های ترکیبی اُمیکرون مثل XE هم در ایران دیده شده اند. در کشورهای همسایه از جمله ترکیه و عراق و سوریه و افغانستان، دلتا و زیرسویه های ترکیبی آن مانند XD و XF همچنان وجود دارند و با توجه به تردد مهاجرین و رفت و آمدهای تجاری و مسافرتی، ایران کماکان در تیررس ویروس است و بروز امواج جدید بیماری در اثر بحران بازگشایی ها دور از انتظار نیست. حال با استناد به جهش های جدید ویروس کرونا و تشکیل سویه هایی که مقاوم به واکسن های موجود هستند، به روزرسانی واکسن های معتبر جهانی که از مجوز تزریق آزمایشی و اضطراری هم برخوردار نیستند، انجام گرفته است و واکسیناسیون سراسری در کشورها در قالب دوزهای بوستر در دستور کار است. ایران هم نمی تواند برای واکسیناسیون همچنان به واکسن های موجود در کشور به جهت عدم به روزرسانی آن ها اکتفا کند و اگر همچنان مصر به استمرار بازگشایی ها است، باید اقدام به واردات واکسن های معتبر خارجی از کشورهای مبدأ یعنی انگلستان و آلمان کند. کمااینکه در دولت گذشته، این توان در سطح وزارت خارجه وجود داشت که از محل سبد کوواکس سازمان بهداشت جهانی، واکسن های مطمئن و غیراهدایی مانند فایزر از دو کشور مزبور تهیه و در کشور توزیع گردد، اما دولت حسن روحانی به دلیل تحریم ها و ممنوعیت های پیش روی مصرف چنین واکسنی، اجازه واردات آن را هیچگاه پیدا نکرد و سلامت و اقتصاد هیچگاه به گروگان گرفته نشد!