وضعیت تصادفات جاده ای در کشور
تینا رضاسلطانی: یک حادثه، تصادف یا برخورد، یک رویداد خارجی مشخص، قابل شناسایی، ناگاه و غیرقابل پیشبینی، غیرعادی و بدون قصد است که در یک زمان و مکان ویژه رخ میدهد، و بدون دلیل آشکار است؛ اگرچه اثری مشخص دارد. یک حادثه معمولاً احتمال نتیجه منفی و ناگواری دارد که با آگاهی از دلایل رویدادی که حادثه را میآفریند و انجام کار مناسب پیش از رویداد، میتوان از آن جلوگیری و پیشگیری کرد.
از سال ۱۳۷۵ تا ۱۴۰۳ حدود از ۵۰۰ هزار نفر در تصادفات رانندگی جان خود را از دست داده و بیش از ۷ میلیون نفر مصدوم و مجروح شدهاند. آمارها نشان میدهد که میزان مرگومیر تصادفات در ایران در حال افزایش است.
فرسودگی وسایل نقلیه، تعمیر و نگهداری نامناسب زیرساختهای جادهای و رفتارهای ترافیکی از عوامل آشکار افزایش تصادفات هستند. اما عوامل پنهانی نیز وجود دارد که در این نوشته به آن پرداخته خواهد شد
با روند کاهشی تلفات تصادفات، در سال ۱۳۹۵ این شاخص به کمترین مقدار خود رسیده و از سال ۱۳۹۶ دوباره در حال اوج گرفتن میباشد. گرچه در سالهای همه گیری کرونا، رکورد کاهش تلفات شکسته شد، اما دلیل آن قرنطینه گسترده و کاهش سفرها بود و بعد از آن دوباره روند افزایشی ادامه پیدا کرد.
آمار مرگومیر تصادفات در جهان
سالیانه در جهان حدود ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر در تصادفات جادهای کشته میشوند. آخرین گزارش سازمان بهداشت جهانی در مورد وضعیت ایمنی راه و آمار مرگومیر تصادفات در جهان در سال ۲۰۲۳ منتشر شدهاست.
کشورهای با درآمد بالا ۸۸ درصد از طول جادههای دارای روسازی و ۲۸ درصد از وسایل نقلیه را در خود جای دادهاند اما تنها ۸ درصد از تلفات تصادفات جادهای در این کشورها رخ میدهد.
برای کشورهای با درآمد متوسط و پایین این موضوع برعکس رخ دادهاست. تنها ۱۰ درصد از جادهها و ۳۵ درصد از وسایل نقلیه مربوط به این کشورهای با درآمد متوسط و پاییناست اما ۵۷ درصد از قربانیان تصادفات در این کشورها قرار دارند.
در مقیاس جهانی، رابطه جمعیت با تعداد قربانیان همبستگی بیشتری دارد و تعداد وسایل نقلیه یا طول راهها نمیتواند پیشبینیکننده خوبی برای تعداد قربانیان باشد.