شنیده ها

ندا احمدی: ضرورت صرفه‌جویی در مصرف برق برای جلوگیری از خاموشی ‌ها در کشور اهمیت یافته است. ناترازی تولید و مصرف برق به گفته مسوولان صنعت برق همچنان ادامه داشته و در برخی مواقع برای جبران کسری تولید، چاره ‌ای به غیر از اعمال خاموشی‌ ها باقی نمی ‌ماند.

در ادامه این نوشتار، خبرنگار «شنیده ها» به راهکارهای کاهش مصرف برق در محیط های صنعتی و مسکونی پرداخته است.

کاهش مصرف برق در محیط های صنعتی

کاهش هزینه برق در محیط‌های صنعتی اهمیت بالایی دارد و می‌تواند به صرفه‌جویی قابل توجه در هزینه‌های انرژی و بهبود عملکرد محیط صنعتی منجر شود. برای دستیابی به این هدف، می‌توان از روش‌هایی مانند بهینه‌سازی سیستم‌های روشنایی با استفاده از تکنولوژی LED، بهره‌برداری از سیستم‌های خنک‌کننده و گرمایشی با کارائی بالا، استفاده از تکنولوژی‌های اتوماسیون و کنترل هوشمند، بهبود عایق‌بندی ساختمان‌ها، استفاده از سیستم‌های تولید توان خورشیدی و توربین‌های بادی، بهره‌برداری بهینه از تجهیزات و ماشین‌آلات، و بهره‌برداری از سیستم‌های بازیافت و استفاده مجدد از انرژی استفاده کرد. این روش‌ها باعث کاهش مصرف برق و هزینه‌های مربوطه می‌شوند.

استفاده از نور محیط در محیط صنعتی یک روش کارآمد برای کاهش هزینه برق و بهبود کارایی انرژی است. با بهره‌برداری از نور طبیعی و نورمحیط، می‌توان مصرف برق مرتبط با نورپردازی مصنوعی را کاهش داد و همچنین محیط کار را بهبود بخشید. راهکارهای متنوعی وجود دارد که می‌تواند در این زمینه مورد استفاده قرار گیرد، از جمله استفاده از پنجره‌ها و سقف‌های شیشه‌ای برای انتقال نور طبیعی، استفاده از سیستم‌های تنظیم نورپردازی هوشمند بر اساس نیاز، تمرکز بر طراحی داخلی و استفاده از رنگ‌های روشن در دیوارها و سقف‌ها برای انتشار بهتر نور. این روش‌ها نه تنها به کاهش هزینه‌های برق کمک می‌کنند، بلکه محیط کار را نیز روشن‌تر و مطبوع‌تر می‌سازند

کاهش مصرف برق در محیط های خانگی

1- استفاده از لامپ‌های LED

یکی از راهکارهای ساده و مؤثر برای کاهش مصرف انرژی در فضاهای مختلف از جمله خانه، محل کار و اماکن عمومی، استفاده از لامپ‌های LED است. این نوع لامپ‌ها به دلیل مصرف برق بسیار پایین‌تر نسبت به لامپ‌های سنتی مانند فلورسنت یا رشته‌ای، به طور قابل توجهی در هزینه‌های انرژی صرفه‌جویی می‌کنند. با جایگزینی تدریجی لامپ‌های قدیمی با لامپ‌های LED، می‌توان ضمن حفظ روشنایی مورد نیاز، گامی مهم در جهت کاهش مصرف انرژی و حفاظت از محیط زیست برداشت.

2- خرید لوازم با مصرف انرژی پایین

برچسب انرژی، راهنمایی ساده و کاربردی برای مصرف‌کنندگان است تا بتوانند با آگاهی کامل، وسایل برقی خود را انتخاب کنند. این برچسب‌ها که بر روی تمامی لوازم خانگی و برقی موجود در بازار نصب می‌شود، میزان مصرف انرژی دستگاه را به صورت واضح نشان می‌دهند. با توجه به این برچسب‌ها، می‌توانید محصولات کم‌مصرف‌تر را شناسایی کرده و با انتخاب آن‌ها، هم در هزینه‌های برق خود صرفه‌جویی کنید و هم به محیط زیست کمک نمایید.

هرچه رده انرژی یک وسیله برقی بالاتر باشد، به این معناست که آن وسیله انرژی کمتری مصرف می‌کند و کارآمدتر است. بنابراین، با انتخاب محصولاتی با رده انرژی A یا بالاتر، می‌توانید مطمئن باشید که محصولی با کیفیت و با مصرف انرژی پایین را خریداری کرده‌اید. این موضوع به ویژه برای وسایلی که به طور مداوم مورد استفاده قرار می‌گیرند مانند یخچال، فریزر، کولر گازی و ماشین لباسشویی از اهمیت بالاتری برخوردار است. با توجه به این نکات، می‌توانید با انتخاب آگاهانه، هم به بودجه خانوار خود کمک کنید و هم به کاهش مصرف انرژی و حفظ محیط زیست کمک نمایید.

3- خاموش کردن کامل دستگاه‌ها

دستگاه‌های الکترونیکی ما حتی زمانی که به نظر می‌رسد خاموش هستند، ممکن است در حالت آماده‌باش یا استندبای قرار داشته باشند و همچنان از برق استفاده کنند. این حالت که برای دسترسی سریع‌تر به دستگاه طراحی شده است، می‌تواند تا 30 درصد از کل مصرف انرژی آن دستگاه را تشکیل دهد. تلویزیون‌های هوشمند و دستگاه‌های متصل به اینترنت نمونه‌هایی از این دستگاه‌ها هستند که در حالت استندبای نیز به شبکه برق متصل می‌مانند. با خاموش کردن کامل دستگاه‌ها از پریز برق، می‌توان از مصرف بی‌مورد انرژی در حالت استندبای جلوگیری کرد. این کار نه تنها به کاهش هزینه‌های برق منجر می‌شود، بلکه به حفظ محیط زیست نیز کمک شایانی خواهد کرد. با اتخاذ این عادت ساده، هر فرد می‌تواند سهم خود را در کاهش مصرف انرژی و افزایش بهره‌وری انرژی ایفا کند. خاموش کردن کامل دستگاه‌ها، به‌ویژه در زمانی که از آن‌ها استفاده نمی‌شود، یکی از ساده‌ترین و موثرترین راهکارها برای صرفه‌جویی در مصرف برق است.

4- استفاده هوشمند از سیستم‌های گرمایش و سرمایش

سیستم‌های گرمایش و سرمایش هوشمند، با بهره‌گیری از فناوری‌های پیشرفته، امکان مدیریت بهینه مصرف انرژی در ساختمان‌ها را فراهم می‌آورند. این سیستم‌ها با استفاده از سنسورها و الگوریتم‌های هوشمند، شرایط محیطی را پایش کرده و بر اساس آن، تنظیمات سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی را به صورت خودکار بهینه می‌کنند. به عنوان مثال، ترموستات‌های هوشمند می‌توانند با توجه به برنامه زمانی ساکنین و شرایط آب و هوایی، دمای محیط را تنظیم کرده و از مصرف بی‌رویه انرژی جلوگیری کنند. هوشمندسازی سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی، منجر به افزایش کارایی این سیستم‌ها و کاهش هزینه‌های انرژی می‌شود. همچنین، با تنظیم دقیق دما در فضاهای مختلف ساختمان، راحتی ساکنین را به طور قابل توجهی بهبود می‌بخشد. این سیستم‌ها با یادگیری الگوهای مصرف انرژی و شرایط محیطی، می‌توانند به صورت پیش‌بینی‌کننده عمل کرده و از بروز هرگونه مشکل جلوگیری کنند. در نتیجه، استفاده از این تکنولوژی‌ها، گامی مهم در راستای ایجاد ساختمان‌های هوشمند و پایدار محسوب می‌شود.

5- عایق‌کاری مناسب محیط و جلوگیری از هدر رفتن انرژی

همان‌طور که تجربه نشان می‌دهد، باز و بسته شدن مکرر در و پنجره در فصل زمستان، سبب ورود هوای سرد و خروج هوای گرم از محیط می‌شود. این مسئله نشان‌دهنده‌ی نقص در عایق‌کاری ساختمان و هدر رفتن انرژی است. هر بار که در باز می‌شود، مقداری از هوای گرم از دست می‌رود و دمای محیط کاهش می‌یابد. در نتیجه، سیستم‌های گرمایشی برای جبران این کاهش دما مجبور به فعالیت بیشتر می‌شوند و در مصرف انرژی صرفه‌جویی نمی‌شود.

برای جلوگیری از این مشکل، استفاده از عایق‌کاری مناسب در در و پنجره‌ها امری ضروری است. عایق‌کاری به عنوان یک لایه محافظ عمل کرده و مانع از تبادل حرارت بین محیط داخلی و خارجی می‌شود. با عایق‌کاری صحیح، از هدر رفتن انرژی گرمایی در فصل زمستان و انرژی سرمایشی در فصل تابستان جلوگیری می‌شود. علاوه بر این، عایق‌کاری به کاهش آلودگی صوتی و بهبود کیفیت هوای داخل ساختمان کمک می‌کند.

6- استفاده نکردن از وسایل پرمصرف در ساعات اوج مصرف

یکی از راه‌های مؤثر برای کاهش هزینه‌های برق و کمک به پایداری شبکه برق، استفاده از وسایل پرمصرف مانند ماشین لباسشویی، ظرفشویی و اتو در ساعات غیر اوج مصرف است. در ساعات اوج مصرف که معمولاً در اواسط روز اتفاق می‌افتد، تقاضا برای برق بسیار بالا بوده و این امر فشار زیادی به شبکه وارد می‌کند. در نتیجه، قیمت برق نیز در این ساعات گران‌تر می‌شود. اما در ساعات کم‌بار مانند شب‌ها یا اوایل صبح، تقاضا برای برق کمتر است و در نتیجه هزینه‌ها کاهش می‌یابد. بسیاری از شرکت‌های برق نیز برای تشویق مشترکین به مصرف بهینه، تعرفه‌های پایین‌تری را برای ساعات کم‌بار در نظر گرفته‌اند. البته لازم به ذکر است که خرید محصولات استاندارد و باکیفیت، مصرف برق بسیار کمتری دارند و در دراز مدت سرمایه گذاری مناسبی محسوب می‌شوند

7- استفاده بهینه از ماشین لباسشویی

برای بهره‌مندی حداکثری و افزایش طول عمر ماشین لباسشویی، توجه به چند نکته ضروری است. ابتدا، با پر کردن کامل ظرفیت ماشین و استفاده از آب سرد برای لباس‌های معمولی، در مصرف انرژی صرفه‌جویی کنید. پیش از شستشو، لکه‌های سخت را پاک کرده و از حالت‌های شستشو مخصوص هر نوع پارچه استفاده نمایید. چرخه‌های کوتاه ۱۵ یا ۳۰ دقیقه‌ای برای لباس‌های روزمره مناسب هستند. انتخاب شوینده مناسب و کشیدن دوشاخه از برق هنگام خاموشی ماشین، از دیگر راهکارهای مهم صرفه جویی انرژی، به شمار می‌روند. همچنین، خشک کردن لباس‌ها در آفتاب به جای استفاده از خشک‌کن، هم راهکار دیگری برای کاهش مصرف انرژی است

8- استفاده صحیح از جاروبرقی

برای افزایش طول عمر جاروبرقی و حفظ کارایی آن، به طور مرتب جاروبرقی و کیسه داخلی آن را تمیز کنید تا از گرفتگی و فشار بیش از حد به موتور جلوگیری شود. برای کاهش مصرف برق، ابتدا لازم است محصولی را خریداری کنید که از نظر مصرف برقی بهینه باشد، همچنین باید از روشن کردن جاروبرقی در ساعات پیک مصرف خودداری کنید. برای تمیز کردن سطوح با آلودگی کم، از جارو دستی استفاده کنید. قدرت مکش جاروبرقی را با توجه به نوع سطح و میزان آلودگی تنظیم کنید. از استفاده مداوم و طولانی مدت از جاروبرقی خودداری کرده و در صورت نیاز، به آن استراحت دهید.

9- خرید وسایل برقی لازم

قبل از خرید هر وسیله برقی، به دقت نیاز خود را بسنجید. بسیاری از وسایل برقی، گرچه کارها را آسان‌تر می‌کنند، اما لزوماً ضروری نیستند. خرید بی‌رویه وسایل برقی نه تنها هزینه‌های اضافی را به دنبال دارد، بلکه فضای خانه را اشغال کرده و به مصرف بی‌رویه انرژی منجر می‌شود. بنابراین، قبل از هر خریدی، به این سوال پاسخ دهید که آیا این وسیله واقعاً برای شما لازم است یا خیر. با خرید منطقی، می‌توانید هم در هزینه‌های خود صرفه‌جویی کنید و هم به محیط زیست کمک کنید.

10- درنظر گرفتن فضایی مناسب برای هر وسیله برقی

قرار دادن وسایل برقی در محل مناسب، یکی از عوامل کلیدی در کاهش مصرف انرژی و افزایش طول عمر آن‌هاست. همان‌طور که در راهنماهای نصب وسایل مشخص شده، فاصله‌ی مناسب از دیوار، در و پنجره برای هر وسیله‌ای متفاوت است. رعایت این فاصله‌ها باعث می‌شود تا هوا به راحتی در اطراف دستگاه جریان یابد و از گرم شدن بیش از حد آن جلوگیری شود. در نتیجه، دستگاه‌ها با بازدهی بیشتری کار کرده و مصرف انرژی آن‌ها کاهش می‌یابد. علاوه بر این، قرار دادن وسایل برقی در محل مناسب، از آسیب دیدن آن‌ها در اثر گرما و رطوبت نیز جلوگیری می‌کند.