دلارزدایی یک ادعای واهی/ حذف دلار در کوتاه‌مدت امکان‌پذیر نخواهد بود
شنیده ها: دلارزدایی موضوعی است که این روزها بیش از گذشته مطرح می‌شود اما تعداد زیادی از کارشناسان بر این باورند که این اقدام تنها یک شعار است و حذف دلار از معاملات اقتصادی در کوتاه مدت امکان پذیر نخواهد بود.
وابستگی اقتصاد جهان به دلار و قدرتی که این ارز در میان سایر کشورها پیدا کرده ، حذف آن را از معاملات جهانی سخت‌تر کرده است. از ابتدای دولت سیزدهم بحث حذف دلار از معاملات اقتصادی و جهانی بیش از گذشته مطرح شد، موضوعی که تعدادی از کارشناسان اقتصادی آن را غیرقابل باور و ناممکن می‌دانند، آن ها معتقدند که پیش از ایران کشورهای دیگری چون چین تلاش به حذف دلار از معاملات اقتصادی خود کرده‌اند اما با گذشت زمان طولانی هنوز موفق به حذف کامل دلار نشده اند، اما در این میان هستند تعداد دیگری از کارشناسان که حذف دلار را اقدامی مثبت در راستای حفظ ارزش پول می‌دانند.
در این راستا محمد خوش‌چهره کارشناس ارشد مسائل اقتصادی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایسکانیوز، درباره تاثیر حذف دلار بر وضعیت اقتصادی کشور و تورم اظهار کرد: دلار زدایی به تنهایی در کشور راه حل مناسبی نخواهد بود. اقتصاد ایران به پدیده ای فراتر از دلار زدایی یعنی ارز زدایی احتیاج دارد. باید ویروس زدایی شود به عبارتی نیاز است تا سایر ارز ها نیز از معاملات اقتصادی حذف شود.
حذف تنها دلار از معاملات اقتصادی مشکل را حل نخواهد کرد
وی با اشاره به اینکه ارز خارجی حمله به ایران است، گفت: نماد تمامی ارزهای خارجی دلار است، حذف تنها دلار از معاملات اقتصادی مشکل را حل نخواهد کرد زیرا بعد از آن یورو و یؤآن یا حتی سایر ارزها می‌توانند نقش دلار را ایفا کنند.
کارشناس ارشد مسائل اقتصادی با اشاره به اینکه بحث دلار زدایی یک بحث اقتصادی و سیاسی است،بیان کرد: حذف دلار از سوی سایر کشورها به نفع جهان خواهد بود بنابراین این اقدام ایده خوبی است زیرا قدرت آمریکا وابسته به دلار و آمریکا به شدت نگران و حساس به حذف دلار از جهان است.
خوش‌چهره افزود: دلار باعث تضعیف ارز ملی می‌شود و ارزش پول ایران به دلیل این وابستگی دائما در حال کاهش است.
وی تصریح کرد: مسکن و زمین در ایران ربطی به ارز و برجام ندارد زیرا نه زمین و مصالح ساختمانی به دلار بستگی ندارد؛ اما وقتی قیمت دلار و ارز تغییر می کند قیمت مسکن نیز جا به جا می شود. این ایرادات واقعی را باید دولت و مسئولان حل کنند.
کارشناس ارشد مسائل اقتصادی با بیان اینکه دوری از دلار اقتصاد آمریکا را از هم فرومی‌پاشد، بیان کرد: در دهه ۱۳۷۰ نیز در مصاحبه ای اعلام کردم که آمریکا همچون یک غول چراغ جادو است که شیشه عمرش دلار است. در همان زمان پیشنهاد معامله نفت با دلار را دادم.
دلارزدایی می‌تواند سبب دور زدن تحریم ها شود
همچنین حجت الله فرزانی کارشناس و پژوهشگر اقتصادی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایسکانیوز، درباره تاثیر حذف دلار بر وضعیت اقتصادی کشور و تورم اظهار کرد: دلار زدایی تا به امروز به نوعی صورت گرفته است و خرید و فروش با سایر کشورها با ارز ملی همان کشور انجام می شود و می‌توان گفت وابستگی کامل به دلار وجود ندارد.
وی با بیان اینکه معاملات اقتصادی تنها با دلار انجام نمی‌شود، افزود: سهم کوچکی از سبد ارزی کشور به دلار اختصاص دارد، به عبارتی سبد ارزی کشور را سایر ارزها تشکیل می‌دهد و کاملا دلار نیست.
فرزانی درباره تبعات دلار زدایی بر اقتصاد کشور تصریح کرد: دلار زدایی اقدام خوبی است که می تواند سبب تقویت ریال را با سایر ارزها شود و پشتوانه خوبی برای ریال خواهد بود. همچنین سبب بهبود صادرات و واردات خواهد شد.
کارشناس اقتصادی ادامه داد: از مزایای دیگر این اقدام گسترش و تسهیل امور اقتصادی با توجه به شرایط تحریمی است که می‌تواند سبب دور زدن تحریم ها شود.
وی با اشاره به اینکه حفظ ارزش پول ملی به تورم موجود در کشور برمی گردد، مطرح کرد: وقتی در کشوری تورم وجود داشته باشد ارزش پول ملی کاهش می‌یابد؛ اما دلار زدایی در طولانی می‌تواند در کنترل قیمت‌ها و تقویت ارز ملی کشور موثر باشد و تاثیر بیشتری این امر بر توسعه امور اقتصادی با سایر کشورها خواهد بود.
دولت برای دلار زدایی باید عزم جدی بگیرد
احسان سلطانی کارشناس و پژوهشگر اقتصادی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایسکانیوز، درباره تاثیر حذف دلار بر وضعیت اقتصادی کشور و تورم اظهار کرد: حذف دلار از معاملات اقتصادی تا به امروز تنها در حد یک ادعا بوده و عملی نشده است؛ دولت برای دلار زدایی باید عزم جدی بگیرد.
وی ادامه داد: عرضه‌کننده دلار در کشور بانک مرکزی است بنابراین کنترل قیمت دلار یا حذف آن کار سخت و پیچیده ای برای دولت نیست.
سلطانی درباره تبعات حذف دلار از معاملات اقتصادی نیز عنوان، تبعات چنین اقدامی مشخص نیست زیرا بانک مرکزی هنوز اقدامات خود را برای حذف دلار به صورت شفاف بیان نکرده و این هدف تنها در حد یک شعار بیان شده است.
کارشناس اقتصادی با بیان اینکه اقتصاد به دلار وابسته شده است، گفت: قیمت بعضی از اقلام وابسته به دلار است، اما بازاری چون بازار مسکن چرا باید به دلار وابسته باشد.
پژوهشگر اقتصادی در ادامه با اشاره اینکه دولت در حذف دو نرخی بودن ارز نیز ناموفق بوده است، گفت: متاسفانه دولت تصمیم به حذف دو نرخی بودن ارز می‌کند اما مجدد دو نرخی بودن شکل می‌گیرد، باید حاکمیت بخواهد تا این اتفاق صورت گیرد.
سلطانی با بیان اینکه دو راه برای کنترل بازار ارز در کشور وجود دارد، تصریح کرد: راه‌حل اول این است که همچون سایر کشورها مانند گرجستان یا ترکیه همانگونه که واحد پولی خود کشور موجود است ارز نیز به صورت آزادانه برای همگان وجود داشته باشد، یا باید دلار به طور کلی از چرخه اقتصادی حذف شود که کار سختی برای دولت و بانک مرکزی نخواهد بود.
وی همچنین درباره دلایل افزایش قیمت دلار در سال‌های اخیر بیان کرد: عامل افزایش قیمت دلار در سال‌های مختلف متفاوت است، سال ۹۷ براساس آمار بانک مرکزی ۶۲۰ میلیارد دلار درآمد ارزی و ۱۰۰ میلیارد دلار ذخیره ارزی داشتیم، در این سال ذخایر ارزی کافی در کشور وجود داشت و اقتصاددان‌ها معتقد بودند که قیمت ارز باید به ۵ هزار تومان برسد، اما برخلاف تصورها به ۱۸ هزار تومان و بعد به ۱۲ هزار تومان رسید.
وی با اشاره به اینکه قبل از آغاز تحریم‌ها قیمت ارز افزایش یافت، گفت: قیمت ارز در سال‌های اخیر به صورت صعودی افزایش یافت، دلیل آن هم این بود که بانک‌های دولتی و خصوصی به دنبال منافع دیگری بودند.
کارشناس اقتصادی افزود: در سال گذشته دلیل افزایش قیمت دلار، برای جبران کسری بودجه و فشار بانک‌ها و بنگاه‌های اقتصادی بود. دولت با هدف اینکه قیمت ارز کاهش یابد ارز ترجیحی را حذف کرد، که متاسفانه اتفاق مثبتی صورت نگرفت و در عین حال بانک‌ها از این افزایش قیمت سود می‌کنند.
سلطانی با بیان اینکه بانک‌های خصوصی بیش از دولت از افزایش قیمت دلار نفع می‌برند، گفت: بانک مرکزی باید هر چه سریعتر بانک‌های خصوصی را ساماندهی کند. در این میان افزایش نرخ ارز منجر به افزایش قیمت‌ها می‌شود و مردم هستند که در این میان آسیب می‌بینند.
به گزارش ایسکانیوز، طبق گفته کارشناسان دلارزدایی اقدامی است که به سختی امکان پذیر خواهد بود، عملی که شاید بتوان گفت برای محقق شدن آن نیاز به یک دیپلماسی قوی وجود دارد، بنابراین نمی‌توان در مدت زمان کوتاهی دلار را از معاملات اقتصادی حذف کرد، همچنین عده دیگری از کارشناسا نیز معتقدند که مشکلات اقتصادی کشور با حذف دلار حل نخواهد شد و نیاز است تا مسئولان مربوط به این امر در راستای حفظ و تقویت ارزش ریال اقداماتی را در نظر بگیرند.
