بیکاری چالش عمده پیش روی شهرها
تینا رضاسلطانی: بیکاری به وضعیتی اشاره دارد که فرد برای یافتن شغل مناسب و درآمد کافی تلاش می‌کند اما موفق نمی‌شود.
بیکاری می‌تواند به دو صورت عمده رخ دهد: بیکاری ساختاری و بیکاری سایکولوژیکی. بیکاری ساختاری وابسته به شرایط اقتصادی و سیاسی کشور است و زمانی رخ می‌دهد که نرخ بیکاری در جامعه بالا است و شغل‌های مناسب برای افراد کمتر شده است. بیکاری سایکولوژیکی هم به وضعیت روانشناختی فرد اشاره دارد که احساس بی‌استفادگی و ناتوانی در یافتن شغل دارد و از تلاش برای یافتن شغل منزوی می‌شود. بیکاری علاوه بر اینکه تاثیرات منفی بر روحیه و رفاه افراد دارد، نقش مهمی در کاهش توسعه اقتصادی و اجتماعی جامعه نیز دارد.
آمار بیکاری در استان‌های کشور
بیکاری مهم ترین معضل شهرهای کشور میباشد. به گزارش تجارت‌نیوز، نرخ بیکاری در ۲۵ استان روند کاهشی داشته و بیکاری در ۲ استان اصفهان و یزد تک رقمی شده است.
جدیدترین گزارش مرکز آمار از تحولات بازار کار در بهار ١٤٠٢ نشان می‌دهد ٨,٢ درصد از جمعیت فعال (شاغل و بیکار) ١٥ ساله به بالا، بیکار بوده‌اند که این آمار نسبت به فصل مشابه در سال قبل (بهار ١٤٠١) ، یک واحد درصد کاهش یافته است.
بر این اساس، در بهار ١٤٠٢، به میزان ٤١,٢ درصد جمعیت ١٥ ساله و بیشتر، از نظر اقتصادی فعال بوده‌اند؛ یعنی در گروه شاغلان یا بیکاران قرار گرفته‌اند. جمعیت شاغلین ١٥ ساله و بیشتر در این فصل ٢٤ میلیون و ٣٠٦ هزار نفر بوده که نسبت به فصل مشابه سال قبل ٧٢٨ هزار نفر افزایش داشته است.
طبق گزارش مرکز آمار، در بهار امسال، بخش خدمات با ٥١,٣ درصد بیشترین سهم اشتغال را به خود اختصاص داده است. در مراتب بعدی، بخش‌های صنعت با ٣٣.١ درصد و کشاورزی با ١٥.٥ درصد قرار دارند.
روند نرخ بیکاری در ۲۵ استان نیز کاهشی بوده است این استان‌ها شامل آذربایجان شرقی و غربی، اردبیل، اصفهان، البرز، ایلام، بوشهر، تهران، خراسان جنوبی، رضوی و شمالی، خوزستان، زنجان، سیستان و بلوچستان، فارس، قزوین، قم، کرمانشاه، کهگیلویه و بویر احمد، گیلان، لرستان، مازندران، مرکزی، هرمزگان و یزد است.
نرخ بیکاری در ۲ استان یزد و اصفهان از دو رقمی به تک‌رقمی رسید. نرخ بیکاری در اصفهان از ۱۲.۳ به ۹.۲ درصد و در یزد از ۱۰.۶ به ۷.۲ درصد رسید.
بیشترین کاهش نرخ بیکاری در استان‌های کرمانشاه با ۵.۲ درصد، یزد با ۳.۴ درصد و مرکزی با ۳.۲ درصد ثبت شد.
استان زنجان با ۴.۹ درصد کمترین نرخ بیکاری را در بین استان‌های کشور دارد و استان‌های خراسان جنوبی و مرکزی با ۵.۸ درصد در رتبه‌های بعدی کمترین نرخ بیکاری در سطح کشور قرار دارند.
بیکاری مهمترین عامل افزایش بزهکاری اجتماعی
بیکاری یکی از بزرگترین معضلاتی است که توازن و تعادل جامعه را به هم می‌ریزد و باعث ایجاد بحران‌های متعدد می‌شود، بیکاری عامل اصلی معضلات و ناهنجاری‌های اجتماعی است و حل آن بسیاری از مشکلات اجتماعی، روانی، اقتصادی جامعه را برطرف می‌کند. به گزارش خبرنگار ایمنا، برای رسیدن به یک جامعه سالم نقش جمعیت جوان بسیار چشمگیر و مفید است، شناخت شرایط موجود اشتغال در ایجاد فرصت‌های شغلی جدید برای جوانان حائز اهمیت است، متأسفانه جوانان کشور ما در حال حاضر با مشکلاتی زیادی از جمله بیکاری و عدم اشتغال مناسب برخوردار هستند، شواهد و قرائن نشان دهنده آن است که صدرنشین بحران‌های آینده کشور بحران گسترده بیکاری خواهد بود.
بحرانی که خواه یا ناخواه تمام جامعه ایرانی، مستقیم و غیرمستقیم، در معرض اثرات منفی اجتماعی، سیاسی و فرهنگی آن قرار خواهند گرفت. وجود بیکاری در هر کشور باعث بالا رفتن آمار فقر، فساد، توزیع ناعادلانه درآمد، طلاق، قاچاق مواد مخدر، ناامنی و پیامدهای سنتی دیگر در آن کشور خواهد شد، ایجاد اشتغال یکی از مهمترین ابزارهای کاهش بیکاری، فقر و نابرابری است. بیکاری برای مردان زیادتر از زنان و برای اقلیت قومی بیشتر است، همچنین میزان بیکاری طولانی مدت اقلیت‌های قومی بسیار زیادتر از میزان متوسط برای بقیه جمعیت است. افزایش اخیر میزان بیکاری به ویژه جوانان را متأثر ساخته است.
تجربه بیکاری برای کسانی که به داشتن شغل ثابت و مطمئن عادت کرده‌اند، می‌تواند بسیار ناراحت کننده باشد، بدیهی است مستقیم‌ترین نتیجه آن از دست دادن درآمد است. در جوامع امروزی داشتن شغل برای حفظ عزت نفس فرد مهم است حتی در مواردی که شرایط کار نسبتاً ناخوشایند و وظایف مربوطه کسل کننده است کار معمولاً عنصر تشکیل دهنده‌ای در ترکیب روانی مردم و دور فعالیت‌های روزانه آنها است.
کاهش روابط اجتماعی، آثار مضر بیکاری
معضل بیکاری امروز به یکی از مهمترین دغدغه دولت ها و مردم در بسیاری از کشورها از جمله کشور ما ایران تبدیل شده است به گزارش ایرنا، بیکاری و اشتغال ۲ شاخص مهم اقتصادی است که هرچند نتیجه و پیامد وضعیت اقتصاد از نظر شاخص‌هایی مانند میزان سرمایه‌گذاری، نرخ رشد اقتصادی و غیره هستند اما معیار مهمی برای قضاوت درباره سیاستگذاری‌های اقتصادی دولت ها به شمار می‌روند که به نوعی خوب و بدی حال اقتصاد کشور را می‌توان از این ۲ شاخص، به ویژه شاخص بیکاری دریافت.
تأثیرات سو بیکاری را می‌توان از دیدگاه جامعه‌شناسی، اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و روانی بررسی کرد، بیکاری مهمترین علت افزایش بزهکاری‌های اجتماعی است و ارتباط افزایش بیکاری با افزایش بزهکار در جامعه مدت‌ها است که ثابت شده است، کاهش روابط اجتماعی و سست شدن پیوند فرد با پیکره اجتماع از دیگر آثار سو بیکاری است. اجتماعی که در آن بیکاری ریشه دوانیده باشد، به سرعت شاهد کاهش جریان‌های اجتماعی مثبت خواهد بود و مباحثی هم چون سازگاری، همکاری، توافق در مقابل تعارض و مخالفت رنگ می‌بازد.
در چنین شرایطی نیازهای فردی و خانوادگی فرد مغفول می‌ماند و او برای برآورده کردن نیازهای خود به هر وسیله‌ای متوسل می‌شود. در جامعه متعادل نیروی کار متخصص در جای خود مشغول است، همه مردم نیازهای یکدیگر را برآورده می‌کنند، اما بیکاری در جامعه خلأ بزرگی ایجاد و توسعه شاخص‌های اقتصادی و اجتماعی را با مشکل روبرو می‌کند.
بدیهی است که اولین تأثیر بیکاری، کاهش درآمد است و کاهش درآمد نه فقط یک فرد و یک خانواده، بلکه کل جامعه را تحت تأثیر قرار می‌دهددر جامعه‌ای که عرضه و تقاضا متعادل نباشد، رونق اقتصادی به چشم نمی‌خورد و واسطه‌گری و دلالی و روی آوردن به مشاغل کاذب و فساد، افزایش پیدا می‌کند، کاهش توسعه اقتصادی و کاهش رفاه اجتماعی از دیگر تبعات سو بیکاری در عرصه‌ی اجتماع است و اقشار فقیر که نیازمند کمک‌رسانی از سوی نهادهای حمایتی هستند بیش از گذشته در تنگنا قرار می‌گیرند.
جوانان به عنوان سرمایه‌های انسانی جامعه، به منزله ظرفیت، فرصت و موهبتی تکرار نشدنی در آن جامعه محسوب می‌شوند؛ فرصتی که همان اندازه که خاص و تکرار نشدنی است، همان اندازه مغتنم و گذراست و در کشاکش فراز و نشیب‌های روزگار به چالش کشیده می‌شود و اگر از آمادگی و توان لازم برخوردار نباشد، آن جامعه را از لحاظ منابع انسانی و توسعه پایدار در آینده‌ای نه چندان دور با مشکل مواجه می‌کند.
تحصیل، کسب مهارت، آموزش، شغل، و برخورداری از رفاه نسبی در زمینه‌های اجتماعی، اقتصادی، بهداشت و سلامت از جمله نیازهای اساسی برای تمامی اقشار جامعه به ویژه جوانان محسوب می‌شود، اشتغال کامل آرزوی بزرگ کشورهای جهان است، حتی در پیشرفته‌ترین کشورها هرگز اشتغال کامل وجود نداشته است، بر اساس علم اقتصاد، در هر کشوری که بین تقاضا و عرضه نیروی کار در بازار کار تعادل وجود نداشته باشد، ما شاهد بیکاری در جامعه خواهیم بود.
