چوب حراج به معادن در حواس پرتی اعتراضات
شنیده ها: چندی پیش اخباری مبنی بر مزایده و واگذاری 5000 معدن به شرکت‌های خصوصی منتشر شد که به دلیل شیوه‌های بهره‌برداری در ایران و آسیب‌ها و مخاطراتی که برای محیط زیست همراه دارد، مورد انتقاد قرار گرفت.
این معادن در همجواری کوه‌ها، رودها، جنگل‌ها و مراتع واقع شده‌اند و برای به دست آوردن آن ماده معدنی باید پیکره طبیعی متلاشی شود و این 5000 معدن به‌قدری گسترده است که تمام ایران را به‌صورت نقطه به نقطه در بر می‌گیرد.
به گزارش آرمان امروز، این عمل به معنای تحمیل 5000 بمب انتقاد، شکاف اجتماعی و عامل تخریب محیط زیست به جامعه و در این میان مقصد سود حاصل از معدن‌کاوی کاملا نامشخص و مبهم است. مسعود جلالی، مدیرکل دفتر حفاظت و حمایت سازمان منابع طبیعی کشور در گفت و با ایسنا در واکنش به انتقادات وارد شده نسبت به مزایده و واگذاری 5000 معدن به شرکت‌های خصوصی اظهار کرد: «مزایده 5000 معدن به معنای مجاز شدن فعالیت تمام این معدن‌ها در عرصه‌های مرتعی نیست. تمامی این معادن باید بر اساس قانون استعلام شوند و ما نیز باید براساس قوانین و ضوابط موجود در این حوزه ، تمام معادن را بررسی کنیم. بر اساس قانون، بهره‌برداری از معادنی که در جنگل‌ها، پارک‌های جنگلی، ذخیره‌گاه‌های منابع طبیعی، عرصه‌های جنگل‌کاری شده و عرصه‌هایی که در معرض فرسایش بادی و آبی هستند، ممنوع است و ما اجازه فعالیت معدنی در این عرصه‌ها را نخواهیم داد. بسیاری از مناطق کشور جزو مناطق ممنوعه هستند بنابراین فعالیت معدن در این مناطق ممنوع است.»
هشداری که جدی گرفته نشد
مدتی قبل سید رضا فاطمی‌امین، وزیر صنعت، معدن و تجارت، در بازدید از معدن ذغال سنگ رضی در شهرستان رامیان از پروژه‌ای پرده برداشت که به تعبیر عباس محمدی، کارشناس محیط زیست: «بدترین شکل تغییر کاربری زمین است.» وزیر از برگزاری 5 هزار مزایده در سه ماه آینده در خصوص اکتشاف و واگذاری معادن در کشور خبر داد و گفت: «این اقدام در نوع خودش کار بی‌نظیری است که به رونق معادن کمک می‌کند و در حال پیگیری و انجام است.» اما تلاش بحث‌برانگیز دولت برای برگزاری 5 هزار مزایده و اکتشاف معدن چیزی نبود که در دل اعتراضات اخیر از دیده فعالان محیط زیست پنهان بماند، طوری‌که جمعی از فعالان، سازمان‌های مردم نهاد و کنشگران محیط زیستی در نامه‌ای خطاب به دولت نوشتند: «آیا صدور مجوز معدن‌کاوی در بیش از 70 درصد از سطح منابع ملی کشور به معنای عبور از اصول آمایش سرزمین، توسعه و در نهایت تهی کردن منابع کشور نیست؟» در ادامه این بیانیه آمده است: «چنین اقداماتی، تیشه زدن بر ریشه‌های محیط‌زیست این کشور و در حقیقت تهدید حیات است و فرصت‌طلبان بدانند که کنشگران این سرزمین همچنان طبیعت این کشور را دیده‌بانی می‌کنند و اجازه نخواهند داد در میانه گرفتاری‌های مردم، عده‌ای سودجویانه این سرزمین را به تاراج بگذارند، لذا اعلام می‌کنیم که این مزایده چوب حراج است بر منابع کشور، منابعی که تضمین کننده حیات در کشور عزیزمان ایران است و آنچه در جریان است خلاف منافع عموم و سرزمین است که بایستی سریعاً متوقف شود.»
اما بهراستی دغدغه و نگرانی فعال محیط زیست چیست و چرا آن‌ها صدای اعتراض در مقابل برگزاری 5 هزار واگذاری برای اکتشاف معدن شده‌اند، به‌طوری‌که مدیرکل دفتر حفاظت و حمایت سازمان منابع طبیعی کشور گفته است: «بر اساس ضوابط 5000 معدن، بسیاری از آن‌ها حذف خواهند شد و آن تعدادی هم که مجوز فعالیت می‌گیرند، برخورد سختگیرانه‌ای خواهیم داشت تا هم هنگام بهره‌برداری و هم بعد از بهره‌برداری تمام ضوابط رعایت شود.» وی با بیان اینکه ضایعات معدنی در عرصه‌های منابع طبیعی یکی از مشکلات جدی صنعت معدن است، گفت: «با توجه به اینکه تکنیک‌های بهره‌برداری از معادن بسیار قدیمی هستند، بهره‌برداری از معادن باطله‌ریزی و ضایعات فراوانی را در عرصه‌های منابع طبیعی ایجاد می‌کند، یعنی به غیر از بحث تخریب بسیار زیادی که در حوزه منابع طبیعی داریم، حجم زیادی از باطله‌های معدنی، عرصه‌های طبیعی را دچار مشکلات بسیاری می‌کند. با سختگیری شدیدی این ضوابط و قوانین اعمال خواهد شد و مجوز فعالیت تمام 5000 معدن صادر نخواهد شد چرا که بسیاری از مناطق کشور جزو مناطق ممنوعه از نظر بهره‌برداری هستند. در این بررسی‌ها تمام موارد همچون جاده‌های دسترسی به معادن، منابع آبی که در همجواری آن‌ها وجود دارد، چشمه‌ها، روستاییانی که در آن منطقه سکونت دارند و ... در کانون توجه قرار می‌گیرد. در بسیاری از این مناطق فعالیت آبخیزداری انجام داده‌ایم و این مناطق بسیار مهم هستند بنابراین اجازه فعالیت معادن در چنین مناطقی را هرگز نخواهیم داد. بسیاری از هزینه‌های دولت صرف احیا و بازسازی این مناطق و احداث آبخیزداری شده است و نمی توانیم در این عرصه‌ها به معادن اجازه فعالیت دهیم بنابراین با بسیاری از مناطقی که شرایط بهره‌برداری از آن‌ها وجود ندارد، مخالفت خواهد شد.»
