شنیده ها

محمدرضا محبوب فر: بالاترین هشدار سازمان جهانی بهداشت درباره بیماری های عفونی و پیدایش سویه های جدید کرونا به عنوان بیماری قرن حاکی از اعلام وضعیت اضطراری بهداشت در سطح جهانی است. از جمله کشورهای پرخطر کرونا که هم اینک از سیل و طغیان رودخانه ها گرفته تا جیره بندی آب و تنش آبی و سوء تغذیه و گرسنگی، گریبان آن را گرفته است، ایران است.

کرونا دارد می تازد و هر فرد مبتلا به طور متوسط 18 فرد را می تواند مبتلا کند. تعداد تست های کرونا در روزهای اخیر به طرز محسوس و چشمگیری کاهش یافته و ناچیز است. اغلب افراد تست نمی دهند و آمارهای حقیقی بسیار فراتر از اعداد و ارقام موجود است. آمارهای مرگ و میر باز هم بیشتر می شود و پیش بینی شده است سه هفته دیگر تعداد مرگ ها بیشتر خود را نشان می دهد.

گفتنی است؛ این تعداد، مرگ موارد با تست کرونای مثبت و نه تعداد مرگ واقعی است. در کمتر از یک ماه، تعداد شهرهای با وضعیت قرمز کرونا از صفر به ۱۲۰ رسیده است و تنها نتیجه جلسات ستاد دولتی کرونا در طول همه گیری موج دوم بیماری و پیک هفتم کرونا تأکید بر استفاده از ماسک در هواپیما، قطار، مترو، اتوبوس و همچنین مکان ‌های زیارتی و هیئت ‌های مذهبی و تزریق نوبت یادآور واکسن بوده است. تصمیمات و مصوبات ستاد مقابله با کرونا تاکنون در دوران همه گیری کرونا تنها در حد توصیه و پیشنهاد بوده است و هیچگونه ضمانت اجرایی با اینکه رییس جمهور رییس ستاد است و وزیر کشور و دیگر اعضای هیئت دولت در جلسات حضور پیدا می کنند نداشته است.

امروز مصادف با دوم محرم الحرام است و عزاداری های حسینی در سراسر کشور به صورت هیئت ها و دسته های مذهبی از روز گذشته در حال برگزاری است. دستورالعمل های بهداشتی ستاد کرونا ویژه ماه محرم مانند سال های قبل در دوران کرونا ابلاغ شده و سخنگوی ستاد کرونا به تشریح تمهیدات بهداشتی در ماه محرم و برگزاری مراسم عزاداری در کشور پرداخته است. به گفته عباس شیراوژن، پروتکل‌ های بهداشتی ایام محرم، شامل تصمیماتی هستند که برای مناسبت ‌های قبلی گرفته شده و همان روند تداوم پیدا خواهد کرد. او می افزاید: «یکی از موارد درباره ظرفیت اماکن و برنامه ‌هایی است که در ماه محرم برگزار می ‌شود. اگر این برنامه‌ ها در فضای باز باشد، مشکلی از نظر ظرفیت ندارد. در عین حال توصیه می ‌شود مراسم‌ ها در فضای باز برگزار شوند تا هوا به راحتی در گردش باشد. شیراوژن با بیان اینکه رنگ ‌بندی شهرها در ظرفیت برگزاری مراسم‌ ها اثرگذار است، ادامه می دهد: «در شهرهای قرمز ۳۰ درصد از فضا برای برگزاری مراسم استفاده می ‌شود. این میزان در مناطق نارنجی ۴۰ درصد است و در شهرهای زرد رنگ هم مراسم با ۷۰ با درصد ظرفیت می‌ تواند، برگزار شود. در شهرهای آبی نیز محدودیتی وجود ندارد». وی ضمن تکذیب ممنوعیت برگزاری مراسم محرم در مکان ‌های مسقف، می گوید: «اگر مراسم در یک مکان مسقف برگزار شود، حتماً باید تهویه مناسب داشته باشد، فاصله‌گذاری رعایت شود و استفاده از ماسک نیز ضروری است. همچنین مردم باید دوز یادآور را تزریق کنند تا سطح ایمنی جامعه افزایش یابد.» و اما تکذیبیه این مقام دولتی ستاد کرونا درخصوص لغو برگزاری مراسم های عزاداری در مکان های مسقف و اصرار بر برگزاری مراسم محرم «حتی در فضای بسته» با وجود پنج‌ رقمی شدن موارد جدید ابتلا و افزایش بستری ها و رشد مرگ و میرها در حالی است که بهرام عین اللهی، وزیر بهداشت و درمان در آستانه ورود به ماه محرم گفته بود «کرونا مسئله شخصی نیست و مراسم‌ ماه محرم در محیط باز برگزار می شود». همچنین از مراکز استان ها خبر می رسد که استانداران و از جمله محسن منصوری، استاندار تهران با وجود افزایش بیماران روزانه کرونا در کشور به بیش از ۱۱هزار نفر، تأکید داشته اند که شرایط کرونایی در استان تهران و دیگر استان ها بحرانی نیست و برای برگزاری مراسم محرم محدودیتی وجود ندارد و آن ها خود را مکلف می دانند همه شرایط و لوازم را برای برگزاری باعظمت مراسم ماه محرم مهیا کنند. همزمان احمد وحیدی، وزیر کشور هم اعلام کرده است که در ماه محرم «برگزاری هیات ‌ها در فضای بسته مشکلی ندارد، اما باید فاصله ‌گذاری اجتماعی رعایت شود و عزاداران از ماسک استفاده کنند.» و حسین قاسمی، دبیر کمیته اجتماعی ستاد کرونا نیز در حالی که از افزایش چهار برابری موارد ابتلا و بستری کرونا خبر داده، گفته برای برگزاری عزاداری ‌ها در محرم محدودیتی اعمال نمی ‌شود! این اظهارات در حالی است که به استناد قول بسیاری از روحانیت و علمای دین، حفظ جان و سلامت انسان ها در تمامی مناسبت ها اعم از مذهبی و غیرمذهبی واجب است و هر گونه عملی که باعث بیماری و درد و رنج و تلفات انسانی گردد یک فعل حرام و غیرشرعی تلقی می گردد. باید اذعان نمود که برای یک عفونت ویروسی هوابرد که به طور نمونه، کرونای فعلی 18 برابر سریع تر است و ویروس می تواند در بین عابرین پیاده و رهگذران منتقل گردد، نمی توان اجازه داد که در برنامه های مناسبتی که اتفاقاً شور و احساس افراد حاضر به حدی است که اصلاً نمی توان تضمینی برای رعایت پروتکل های بهداشتی و حسن نظارت بر آن ها تصور کرد، ویروس در چرخش و گردش باشد. اینکه عنوان شده است در محیط بسته چنانچه تهویه مناسب باشد می توان از انتشار ویروس جلوگیری کرد و همچنین استفاده از ماسک در شرایطی که تجمع زیادی وجود دارد می تواند جلوی انتشار بیماری را بگیرد، حداقل در برنامه های مناسبتی با شرایط احساسی ویژه، نادرست است و عملاً هیچ کاری برای جلوگیری از گسترش بیماری نمی توان به عمل آورد. چه بسا تجربه نیز ثابت کرده است که در مراسمات محرم و رمضان سال ۹۹ و ۱۴۰۰ موج ‌های کرونا و مرگ و میر مردم شدت گرفت و امسال هم این اتفاق در حال رخ دادن است.

آقای عین اللهی بارها عنوان کرده که کرونا مسأله اجتماعی و عمومی است. وزیر بهداشت و درمان با تاکید بر اینکه مردم به دلیل حضور در جامعه باید کرونا را جدی بگیرند، گفته باید مردم اقدام به تزریق واکسن کرده و مراسمات عزاداری محرم در محیط باز برگزار شود تا از انتشار ویروس جلوگیری شود. متأسفانه به هیچ یک از الزامات کرونایی این مقام و متولی سلامت کشور نه تنها در بین مردم بلکه در بین خود مسئولین توجهی نمی شود. مردم دستورالعمل های بهداشتی را رعایت نمی کنند و میزان استفاده از ماسک عملاً به زیر 20 درصد رسیده است و فاصله گذاری و تهویه نیز رعایت نمی شود. آمار واکسیناسیون هم از تزریق روزانه بین 800 تا یک میلیون و 200 هزار برای تزریق دوز اول و دوم به رقم 100 هزار برای دوز سوم و چهارم کاهش یافته است و گزارش می شود که تنها یک تا دو درصد از افراد واجد شرایط دریافت دوز یادآور کرونا تاکنون به مراکز واکسیناسیون مراجعه کرده ‌اند. مشخص نیست وقتی تمام جلسات و همایش ها در فضای بسته و بدون تهویه و در برخی موارد بدون استفاده از ماسک جریان دارد، چرا باید مصوبات ستاد کرونا در مکان های سربسته حین اجرای عزاداری های محرم ضمانت اجرایی داشته باشد. با وجود آنکه دستورالعمل مدیریت بهداشت محیط ایام عزاداری محرم و صفر سال 1401 از سوی مرکز سلامت و محیط کار وزارت بهداشت و درمان به دانشگاه های علوم پزشکی سراسر کشور ابلاغ شده است، معلوم نیست چرا با وجود اصرار بر برگزاری مراسم در اماکن و فضاهای باز با رعایت فاصله گذاری و تجمعات حداقلی، هنوز عده ای بر حضور عزاداران در مکان های سربسته تأکید می کنند؟ نباید فراموش کرد که محدودیت های سخت و سنگین کرونایی در کشورهای مختلف همچنان ادامه دارد. اوج‌ گیری مجدد کرونا در کشور ایران هم اتفاق افتاده است و کرونا از گور برخاسته است و با افزایش ۱۴ برابری مبتلایان کرونا در تیرماه، افزایش تعداد کودکان و سالمندان مبتلا به کرونا در بیمارستان ها نگران کننده است.