مدارس ایران دیگر امن نیست
شنیده ها: طی چند روز گذشته انتشار اخباری در رابطه با یک معلم مرد ۵۵ ساله در شهرستان فردوس که تعدادی دختربچه محصل در مقاطع تحصیلی پایین را مورد آزار و اذیت قرار داده است و با سوءاستفاده از کلاسهای خصوصی، تصاویر و فیلمهای مستهجن برای کودکان پخش و آنها را مورد آزار قرار میداد، خبرساز شده است.
خانوادههای کودکان با اعتماد به ظاهر و رفتار فریبنده «م.د»، فرزندان خود را به کلاسهای وی میفرستادند . خمودگی، گوشهنشینی و گریههای شبانه برخی از این دانشآموزان و ترس و واهمه آنها از همکلامی با دیگران، شک خانوادهها را برانگیخت و پیگیریهای برخی والدین پرده از این راز مخوف برداشت اما ترس از آبرو و نگرانی از تهدیدهای م. د، خانوادهها را وادار به سکوت کرد. شکایت تعدادی از خانوادهها، پای م.د را - که گویا در گذشته نیز سوابقی از آزار جنسی داشته- را به دادگاه باز کرد و حدود یک ماه و نیم قبل، پروندهای برای رسیدگی به شکایت خانوادهها باز شد.
در این رابطه سیدعلیرضـــا موسوینژاد مدیرکل آموزش و پرورش خراسان جنوبی اظهار کرد: «حکم انفکاک از خدمت معلم خاطی در فردوس که مرتکب آزار و اذیت دانشآموزان شده بود، توسط آموزش و پرورش خراسان جنوبی صادر شده و منتظر حکم قطعی دادگاه هستیم. در مورد خبر آزارجنسی دانشآموزان دبستانی توسط معلم مرد ۵۵ ساله فردوسی، با نهایت تأسف زمانی که خبر را شنیدیم از طریق هیات تخلفات آموزش و پرورش و دادگستری شهرستان پیگیری کردیم و همان زمان فرد خاطی بازداشت شد.» همچنین حجتالاسلام علی موحدیراد رئیس کل دادگستری خراسان جنوبی، اظهار کرد: «خرداد گذشته و درپی اعلام شکایت خانوادههای هفت نفر از دانشآموزان دختر، مبنی بر اینکه فرزندشان توسط معلمی هدف آزار و اذیت و بهرهکشی قرار گرفته است، بلافاصله پروندهای در اینباره تشکیل شد و با طی روال قانونی در شعبه ۱۰۱ دادگاه کیفری دو مورد رسیدگی قرار گرفت. پس از انجام تحقیقات مقدماتی در مراجع انتظامی و دادسرا، مشخص شد که متهم ۵۵ ساله که هیچ سابقه محکومیت کیفری هم ندارد، با نشان دادن فیلمهای مبتذل از طریق گوشی تلفن همراه به دختران خردسال و برخی رفتارهای غیراخلاقی، اقدام به آزار و اذیت کودکان خردسال میکرد.» مصطفی بابایی، مسئول مرکز اطلاعرسانی و روابط عمومی وزارت آموزشوپرورش در صفحه توئیتر خود نوشت: «در پی انتشار اخباری مبنی بر آزار شش دانشآموز در شهر فردوس، ضمن پیگیری لازم از پنج ماه گذشته، فرد خاطی در اختیار مراجع قضائی قرار گرفته است»
کمبود مشــــاور، دلیل اصلی است
کمبود مشاور و مربی بهداشت در مدارس در کنار کمبود معلم احساس میشود، طبق دستورالعمل ساماندهی نیروی انسانی در مدارس دولتی عادی به ازای هر ۱۵ نفر دانشآموز یک ساعت مشاور اختصاص مییابد. یک کارشناس آموزش و پرورش در رابطه با این اتفاق باور دارد که کمبود مشاور و ناآگاهی خانوادهها یا تابوهایی که در این زمینه وجود دارد، دانشآموزان را در برابر مسائل و مشکلات اجتماعی از جمله هتاکی و... بیدفاع کرده است. محمدرضا نیکنژاد به «آرمانملی» میگوید: «شرایط جوامع روبه رشد جهان از جمله کشور ما، به نحوی پیش میرود که هر روز به مشغله خانوادهها افزوده میشود یا بسیاری از آنها دانش و دانستههای کافی در زمینه مسائل پیرامون تربیتی فرزندانشان را ندارند، همین امر باعث میشود روشهای سنتی آموزشی دیگر جوابگوی نیازهای جامعه نباشد و سیستم آموزش و پرورش نیازمند تحول است. این گفتهها در شرایطی مطرح میشود که بیشترین میزان بازنشستگی معلمان در سالهای 1400 و 1401 صورت پذیرفت در این سالها تعداد 38 هزار و 902 نفر معلم و 2هزار و 186 نفر نیروی کیفیت بخشی (مربی بهداشت، مشاور مدارس و... ) بازنشسته میشوند؛ با این حال نیکنژاد درباره کمبود مشاور در مدارس نیز میگوید: ما در مدارسمان دو نوع مشاور آموزشی و مشاور پرورشی داریم که حالا به دلیل کمبود نیرو ادغام شدهاند. اما به دلیل کمبود نیرو در واقع ما مشاور پرورشی و تربیتی در مدارس نداریم، تاثیر یک مشاور در مدرسهای با 450 دانشآموز به نوعی صفر است و برای اجرای درست آموزشها به کودکان و نوجوانان نیازمند مشاوران متخصص و تحصیلکرده هستیم. ما باید تلاش کنیم که بچههایمان به بهترین شکل ممکن تربیت شوند، باید خانوادهها و اولیای دانشآموزان در این زمینه آموزشهای لازم را ببینند و یک همکاری دوسویه میان خانه و مدرسه وجود داشته باشد. باید جامعه در این رابطه آماده شوند و روحانیون به کمک آموزش و پرورش بیایند.
غفلت بزرگسالان و بروز مشکلات روحی
در ادامه گزارش، نظرات یک روانشناس کودک را نیز جویا شدیم که چگونه کودک در معرض این نوع تهدیدها قرار میگیرد. ثریا عزیزپناه باور دارد جامعه ما با این موضوع درگیر بوده و برخی اوقات اتفاقاتی در مدارس رخ داده که باعث نگرانی جامعه میشود، در حالی که این امر و آموزش دفاع از کودک و نوجوان در مقابل تعرضها، یک امر بدیهی است. وی در ادامه در گفتوگو با خبرنگار «آرمان ملی» میافزاید: به نظر من پرداختن به این موضوع دیر است و باید آموزش و پرورش به عنوان نهاد اصلی پرورشی، هر چه سریعتر به این موضوع و آموزشها ورود پیدا کند. و اگر ما بتوانیم این طرح را به درستی توسط افراد متخصص که با الزامات دوران کودکی و مختصات دوران بلوغ آشنا هستند، اجرا نماییم برای جامعه بسیار مفید است. آموزش خود مراقبتی در کودکان بسیار موضوع مهمی است، چون ما 15 میلیون دانشآموز داریم در حالی که اطلاعات اکثر آنها از مراجع نادرست از قبیل شبکههای مجازی تامین میشود و این ممکن است به آینده آنها لطمه وارد کند. اگر این امر به صورت مفاد آموزشی و با درنظر گرفتن مقطع سنی کودکان به وسیله معلمان و مشاوران متخصص انجام شود، برای رسیدن به یک جامعه سالم بسیار مهم و ضروری است. در طی سالهای اخیر تلفات و مشکلاتی که به دلیل ناآگاهی کودکان و نوجوانان در عرصههای عمومی جامعه رخ داده، باعث نگرانی بسیاری از مردم شده و حالا جامعه ما این آمادگی را تا حد زیادی دارد که به این آموزشها به عنوان یک رکن اصلی برای خودمراقبتی فرزندانشان نگاه کند.
این روانشناس کودک در ادامه میگوید: وجود مشاور آگاه در این امر بسیار مهم و ضروری است، چون اگر این اطلاعات از سوی افراد ناآگاه به کودک و نوجوان منتقل شود، در آینده این دانشآموز بسیار تاثیر منفی میگذارد. فرد انتقال دهند اطلاعات باید آشنا به حقوق دوران کودک، اطلاعات خودمراقبتی و مختصات دوران بلوغ باشد. از سوی دیگر کمبود مشاور در مدارس ما یک معضل جدی است و باید خانوادهها، معلمان و مدیران مدارس با آموزشهایی که میبینند با الفبای پیشگیری مشکلات جنسی آشنا شوند. بیتردید غفلت بزرگسالان در این رابطه باعث به خطر افتادن آینده کودکان و نوجوانان میشود. ایکاش این طرح در اختیار نهادهای مدنی و فعال در زمینه حقوق کودک نیز قرار بگیرد، چون آنها تجارب بسیاری در این رابطه دارند و آموزش و پرورش از اطلاعات انباشته آنها میتواند استفاده کند.