شنیده ها

تینا رضاسلطانی: آب زیرزمینی، آب موجود در زیر سطح زمین، منافذ خاک و شکستگی‌های سازه سنگی است. هنگامی که یک واحد سنگی یا یک رسوب غیر محکم (کانسار) آورد قابل توجهی از آب ایجاد کند، آبخوان نامیده می‌شود. عمقی که در آن، منافذ خاک یا شکستگی‌ها و حفره‌های موجود در سنگ‌ها کاملاً از آب اشباع‌شده باشند، سطح ایستابی خوانده می‌شود.

ایران با چالش های آبی قابل توجهی مواجه است که اکنون امنیت آب را به یک اولویت ملی تبدیل کرده است. با تخمین آب های زیرزمینی در ایران بین سال های 1381 تا 1396 یک روند منفی 4400- میلیون متر مکعب نشان از برداشت اضافی از سفره های زیرزمینی برای مصارف بیشتر کشاورزی در مناطق مختلف ایران است. میزان بارندگی سالانه در ایران در سالهای آبی -1399-1400 و 1400-1401 حدود 200 میلیمتر بوده است که کمتر از یک سوم میانگین بارندگی سالانه جهانی است.

شنیده ها: پرستار یکی از بیمارستان‌های دولتی شهر اهواز می‌گوید که تعدادی از همکارانش در اعتراض به اضافه کار اجباری و پرداخت نشدن حق اضافه‌کاری‌ها، استعفا داده‌اند، درخواست انتقال به بیمارستان استان‌های همجوار گرفته‌اند یا آماده مهاجرت به کشور‌های همسایه‌اند.

نیم ساعت از ظهر گذشته و تنها تکه خیابان «قریب» که آفتاب نمی‌خورد، پیاده‌روی غربی پشت نرده‌های بیمارستان امام است. پیاده‌رو هم البته خنک نیست ولی حداقل، هوای داغ مغز آدم را سوراخ نمی‌کند. در همین راسته، خانواده‌های بیماران، زیلو و موکتی کف پیاده‌رو انداخته‌اند و در فاصله دور یا نزدیک از هم نشسته‌اند و همگی منتظرند از «مرکز طبی کودکان» بشنوند که آیا به شهرشان برگردند یا باز هم انتظار بکشند. یکی از همدان آمده و یکی از آذربایجان غربی و خیلی‌ها از بلوچستان. همه هم یک دلیل مشترک دارند «بیمارستان شهرمون امکانات نداشت. دکتر بیمارستان گفت برو تهران.»

شنیده ها: جریان ورودی گردشگر خارجی به کشورمان دچار «ریزش و رویش» اساسی شده و ماحصل آن، غلبه توریست‌های همسایه است. نبض‌سنجی توریسم ۱۴۰۲ سه پیام معنادار برای وزیر گردشگری دولت چهاردهم دارد. جزئیات این بررسی نشان می‌دهد، بیشترین گردشگر خارجی را عراقی‌ها تشکیل می‌دهند که عمدتا برای تفریح و درمان وارد ایران می‌شوند.

داده‌های جدید مرکز آمار نشان می‌دهد از سال ۱۳۹۶ تا زمستان ۱۴۰۲ به جز دو سال بیشترین گردشگران ورودی به ایران را عراقی‌ها تشکیل می‌دهند. بر اساس این آمار‌ها از ۶ میلیون گردشگر ورودی ایران در سال ۱۴۰۲، ۲ میلیون و ۷۰۰‌هزار نفر عراقی، یک میلیون و ۳۰۰‌هزار نفر افغان و ۸۰۰‌هزار نفر از ترکیه هستند. این آمار‌ها همچنین نشان می‌دهد تنها در سال‌های ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ که کشورمان درگیر همه‌گیری کرونا بود، افغان‌ها بالاترین عدد گردشگران ورودی را به دست آوردند. چرا عراقی‌ها رتبه اول گردشگران ورودی به ایران را در اختیار دارند؟ آن‌ها با چه انگیزه‌هایی سفر می‌کنند و آیا می‌توان بر این اساس، برنامه‌ای برای سایر کشور‌ها هم داشت؟ ولی تیموری معاون سابق وزارت گردشگری، میراث فرهنگی و صنایع دستی به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: تبادلات گردشگری بر اساس روابط فرهنگی و دیپلماتیک شکل می‌گیرد. ما در ایران از جنبه‌های اقتصادی، فرهنگی و سیاسی ارتباط بیشتری با عراق داریم و همین موضوع سبب شده تبادل دوطرفه گردشگر بین دو کشور بالا باشد.

شنیده ها: دولت پزشکیان در میانه گرمای نفس گیر مرداد در حالی قرار است راهی پاستور شود که اکنون بیش از همه به یک دیپلماسی قدرتمند انرژی و همچنین سرمایه گذاری خارجی در این حوزه نیاز دارد. دولت چهاردهم باید توجه کند که حل مشکل ناترازی انرژی به ویژه در بخش خانگی و صنعتی نیازمند نه برنامه‌های کاغذی بلکه الگو قرار دادن کشور‌های با شرایط مشابه ایران و از جمله همسایگان است تا شاید بتوان این بحران فراگیر را چاره اندیشی کرد.

ایران اکنون و با گرم شدن هوا جدی‌تر از همیشه در تله ناترازی انرژی گرفتار شده است؛ مساله ای که به نظر می‌رسد هر روز بر ابعاد بحرانی آن افزوده خواهد شد. اخیرا نیز در پی اعلام شرکت توانیر (مدیریت تولید، انتقال و توزیع نیروی برق ایران) در مورد ناترازی در تولید و مصرف برق کشور، در ۱۳ استان ایران روز پنجشنبه ۲۱ تیرماه تعطیل اعلام شد.

شنیده ها: فردین یزدانی، کارشناس مسکن، درباره فاصله شهروندان تهرانی تا مالکیت مسکن می‌گوید: «طبق محاسبه‌ما در تهران فاصله یک خانواده تا خانه‌دارشدن  ۵۰ سال است. در شاخص توان‌پذیری ۱۷ سال فاصله است. برای گروه‌های فقیر این عدد بیشتر است.»

بحران مسکن در تهران به اعداد عجیبی رسیده است. برخی مدعی‌اند که صد سال و دویست سال طول خواهد کشید تا یک شهروند تهرانی با حقوق خود بتواند خانه‌دار شود. در مقابل عده‌ای معتقدند این اعداد فضایی مشکلی را حل نمی‌کند و از اساس هم اشتباه هستند. اعداد حقیقی بیانگر ۱۷ تا ۵۰ سال تلاش برای خانه‌دارشدن است.

شنیده ها: سازمان مجاهدین خلق در مرداد ۱۳۶۷ عملیاتی تهاجمی را از عراق به خاک ایران ترتیب دادند و آن عملیات را «فروغ جاویدان» نامیدند. ارتش ایران نیز بر علیه آن‌ها عملیاتی تدافعی را ترتیب داد که مرصاد نام گرفت. در حقیقت عملیلت مرصاد پاتک ارتش ایران به عملیات فروغ جاویدان بود. سازمان مجاهدین خلق در این عملیات نیرو‌های خود را «ارتش آزادیبخش ایران» نامگذاری کرده بود. رهبر آن‌ها نیز دائما خود و گروهش را به امام حسین تشبیه می‌کرد و عملیات فروغ جاویدان را «جنگ عاشورا» می‌نامید.

سازمان مجاهدین خلق پس از عدم اجازه آیت‌الله خمینی برای حضور مسعود رجوی در انتخابات ریاست جمهوری و پس از آن عزل ابوالحسن بنی‌صدر، در دهه شصت به فاز مبارزه مسلحانه با ایران روی آورد.

شنیده ها: یک کارشناس مسائل اقتصادی می‌گوید: وزیر اقتصاد باید دید بلندمدت داشته باشد. دید بلندمدت هم در یک دوره چهار ساله جواب نمی‌دهد، برای اینکه لوازمش نیست، ملزوماتش نیست، شرایطش نیست و بسیار مشکل است. آقای طیب نیا اقتصاددان خوبی است، اما فکر کنید که چرا در زمان آقای روحانی ایشان استعفا کرد؟ به‌دلیل همین معضلات ساختاری که در برابرش بود. به‌دلیل همین ساختار معیوب اقتصاد سیاسی، رانتی. نه آقای طیب نیا و نه حتی یک نوبلیست اقتصاد نمی‌تواند در این ساختار معیوب اقتصاد سیاسی رانتی دستوری نفتی ایدئولوژیک و واپسگرا کار کند. معلوم است که اقدام‌ها با شکست مواجه می‌شود.

چهاردهمین انتخابات ریاست جمهوری ایران در حالی یک سال زودتر از موعد برگزار شد که شاید کمتر کسی تصور می‌کرد بعد از سقوط بالگرد سید ابراهیم رئیسی و همراهان بار دیگر در زمانی کمتر از ۵۰ روز یک دو قطبی تازه شکل بگیرد.

شنیده ها: با نگاهی به انتقاد‌های امروز مردم به دولت روحانی مشخص می‌شود که بخش بزرگی از آن‌ها متوجه وزارت کشور است. عبدالرضا رحمانی فضلی وزیر کشور دولت روحانی از افراد نزدیک به علی لاریجانی رییس وقت مجلس بود. عملکرد او در نحوه افزایش قیمت بنزین و سپس اعتراضات پس از آن همچنان یکی از پررنگ‌ترین هجمه‌ها به دولت دوازدهم را شکل می‌دهد.

مسعود پزشکیان روزبه‌روز به نخستین تصمیم‌های سرنوشت‌ساز خود نزدیک می‌شود. او باید پس از مراسم تحلیف در مجلس، کابینه خود را معرفی کند. در این میان به دلیل شرایط کشور، برخی از سمت‌های دولت از جمله معاون اولی و وزارت اقتصاد و دیگر نهاد‌های تصمیم‌ساز اقتصادی بیشتر مورد توجه قرار دارند.

شنیده ها: آتش زدن مزارع کشاورزی در خوزستان، امر رایجی است. کشاورزان پس از برداشت گندم و جو، باقی‌ماندۀ محصولات که همان کاه و کلش باشد را با اعتقاد به اینکه کشت بعدی سریع‌تر به محصول می‌رسد، آتش می‌زنند. این باور گرچه علمی نیست، تبعات واقعی بر محیط‌زیست و منابع طبیعی دارد. این روز‌ها منطقۀ حفاظت‌شدۀ خائیز درحال سوختن است، زیرا یک کشاورز تصمیم گرفت زمین کشاورزی‌اش را آتش بزند تا سریع‌تر به کشت بعدی و محصول برسد.

«هدایت‌الله دیده‌بان» مسئول منطقۀ حفاظت‌شدۀ خائیز، نقطۀ شروع آتش‌سوزی را روستای «ده‌خلیفه» می‌داند، همان‌جا که کشاورزی تصمیم گرفت زمین زراعی‌اش را برای کشت بعدی آتش بزند. محیط‌بانان سریع به منطقه رفته و تلاش کردند آتش را خاموش کنند. حوالی ساعت پنج عصر وزش باد شدیدتر و حریق از کنترل خارج شد و خود را به منطقۀ حفاظت‌شده رساند. «در این منطقه به واسطۀ کم‌آبی، جمعیت حیات‌وحش محدود و سرعت پیشروی حریق کم است؛ همین موضوع سبب شده تلفات کل و بز و .. را نداشته باشیم؛ هر چند مارها، عقرب‌ها و یا برخی پرندگان، درگیر حریق می‌شوند.»

شنیده ها: بر خلاف «تب دنگی» یا کرونا، «جذام» یک بیماری باکتریایی است. باکتری به نام «مایکوباکتریوم لپره» باعث بروز این بیماری می‌شود. تنها افرادی که به مدت طولانی در کنار یک فرد مبتلا به جذام زندگی کنند، ممکن است این بیماری به آنها سرایت کند. در غیر این صورت جذام بیماری نیست که به سادگی تبدیل به پاندمی شود.

وقوع باران‌های سیل‌آسا طی ماه‌های گذشته در ایران و دیگر کشورهای منطقه علاوه بر خسارت‌های جانی و مالی اتفاقاتی را رقم زده که باعث به خطر افتادن سلامت انسان‌ها شده است. اینکه «تب دنگی» هر ساله در دنیا نزدیک به ۴۰۰ میلیون نفر را درگیر می‌کند و تاکنون ۱۲۸ کشور جهان آماری از ابتلا به این بیماری را اعلام کرده‌اند یک طرف ماجرا است و احتمال شیوع آن در کشور ما طرف دیگر.