پنهان و آشکار؛ نقشه پکن و تلآویو برای خاورمیانه/ تلاش اسرائیل برای مقابله با چین در پرونده هستهای ایران
شنیده ها: کارشناس غرب آسیا می گوید: از نظر اسرائیل، چین کشور بسیار مهم و غیر قابل چشم پوشی است. بنابراین، اسرائیل همواره تمام تلاش خود را به کار گرفته تا چین را که عضو گروه ۱+۵ است، برای مقابله با فعالیت های هسته ای جمهوری اسلامی ایران قانع و به مخالفت با ایران وا دارد.
روزهای پایانی مرداد امسال شیاو جونژنگ، سفیر چین در اسرائیل، مقالهای در روزنامه کالکالیست، بزرگترین روزنامه مالی اسرائیل، با عنوان «رشد چین میتواند عصری جدید برای همکاری چین و اسرائیل رقم بزند» منتشر کرد.
او دراین مقاله تأکید کرد که با وجود فاصله جغرافیایی، چین و اسرائیل همچنان شرکایی بسیار مکمل برای یکدیگر هستند، اسرائیل به عنوان «ملت استارتاپ» با تواناییهای جهانی در حوزه نوآوری شناخته میشود، در حالی که چین، بهعنوان قدرت بزرگ تولیدی و بازار عظیم مصرفی، میتواند مقیاس، منابع و سرمایه لازم برای تجاریسازی ایدهها را فراهم کند.
روابط نزدیک چین و اسرائیل
در همین راستا، «سیدعلی قائم مقامی» کارشناس ارشد مسائل غرب آسیا به «خبرآنلاین» گفت: «اسرائیل با چین روابط نزدیکی دارد، ولی ابعاد روابط آنها هم آشکار و هم پنهان. در حقیقت، روابط چین و اسرائیل از لحاظ نظامی و راهبردی به دلیل جایگاه جغرافیایی حساس اسرائیل در نقطه اتصال اروپا و آسیا، بسیار نزدیک است.»
وی همچنین اظهار کرد که اسرائیل با پنج کشور عضو شورای امنیت سازمان ملل نیز روابط خوبی دارد. روابط اسرائیل و آمریکا کاملا مشخص است. اسرائیل همچنین، با انگلیس و فرانسه نیز روابط بسیار نزدیک و حسنهای دارد. بعضا اسرائیل با روسیه دچار تنش میشود، ولی روابط آنها نیز بسیار نزدیک است.
بیشتر بخوانید: اولین مذاکره مستقیم اسرائیل با لبنان بعد از ۳۴ سال
قائم مقامی در ادامه افزود: «سپهبد بنی گانتس رئیس ستاد کل اسرائیل در ماه میسال ۲۰۱۲ بنا به دعوت رئیس ستاد کل ارتش چین به این کشور سفر کرد و از پایگاههای نظامی چین بازدید نمود. ایهود باراک، وزیر جنگ اسرائیل نیز درماه ژوئن ۲۰۱۱ بنا به دعوت رسمی به چین سفر کرده بود. همچنین در سالهای گذشته مقامات نظامی و اطلاعاتی اسرائیل نیز به چین سفر کرده بودند.»
فرمانده نیروی دریایی اسرائیل یک یهودی «چینی الاصل» است
این کارشناس غرب آسیا با اشاره به اینکه فرمانده نیروی دریایی اسرائیل یک یهودی چینی الاصل است افزود: «بنا به گزارش منابع مختلف از دهه ۱۹۸۰ و بنا بر دادههای اطلاعاتی منابع دیگر از دهه ۱۹۷۰ میلادی، چین و اسرائیل روابط بسیار گسترده نظامی، اطلاعاتی، فنی و تجاری داشتهاند. روابط دیپلماتیک رسمی چین و اسرائیل نیز در سال ۱۹۹۲ آغاز شد در حالی که قبل از این تاریخ، هر دو روابط پنهانی با یکدیگر داشتند.»
وی اظهار داشت: «در سال ۱۹۹۱، وزیر جنگ اسرائیل به چین سفر و قرارداد نظامی و امنیتی دو جانبهای را امضاء کرده بود. سپس دیوید اچ لوی وزیر امور خارجه وقت اسرائیل یک سفر چهار روزه به چین داشت که این روابط و سفرهای متقابل مقامات چینی و اسرائیلی باعث شد روابط اقتصادی و تجاری دو جانبه نیز گسترش یابد.»
حجم بالای مبادلات تجاری چین و اسرائیل
قائم مقامی در ادامه اظهارات خود به حجم تجارت چین و اسرائیل پرداخت و افزود: «در دهه ۱۹۹۰ میلادی، ارزش مالی حجم تجارت دوجانبه برابر با ۳۰ میلیون دلار، در سال ۲۰۰۵، معادل سه میلیارد دلار، ۲۰۰۸ برابر پنج میلیارد دلار و در سال ۲۰۱۰ به ۱۰ میلیارد دلار رسید.»
این پژوهشگر اضافه کرد: «چین، تکنولوژی انرژی خورشیدی، روبات، سیستم آبیاری، ساختمان سازی، محصولات کشاورزی، تکنولوژی آبیاری و محصولات آبی را از اسرائیل وارد میکند. اسرائیل هم در مقابل محصولات مختلفی از چین را وارد مینماید. بنا به گزارش منابع مختلف تا دهه ۹۰ میلادی، اسرائیل حداقل چهار الی پنج میلیارد دلار تجهیزات نظامی و تکنولوژی دفاعی و نظامی خریداری کرده که این نوع همکاری به صورت روزافزون ادامه دارد.
تلاش اسرائیل برای مقابله چین با فعالیتهای هستهای ایران
وی با بیان اینکه چین بعد از روسیه، دومین شریک تجاری در بخش نظامی و تجهیزات دفاعی اسرائیل است. خاطر نشان کرد: «چین تکنولوژی دفاعی و تجهیزات نظامی غربی را از طریق اسرائیل خریداری و دریافت میکند. بدین سبب اسرائیل بعضا به علت فروش تجهیزات نظامی و دفاعی به چین با مخالفت آمریکا روبهرو شده و دچار تنش میشود. اسرائیل نیز به علت مخالفت آمریکا در سال ۲۰۰۰ میلادی از فروش هواپیمای فالکن به چین خودداری کرده است.»
این کارشناس ارشد مسائل غرب آسیا گفت: «از نظر اسرائیل، چین کشور بسیار مهم و غیر قابل چشم پوشی است. بنابراین، اسرائیل همواره تمام تلاش خود را به کار گرفته تا چین را که عضو گروه ۱+۵ است، برای مقابله با فعالیتهای هستهای جمهوری اسلامی ایران قانع و به مخالفت با ایران وا دارد.»
محدود شدن حجم همکاری اقتصادی و نظامی دو کشور
قائم مقامی ادامه داد: «بنا به گزارش وزارت جنگ اسرائیل، رئیس ستاد کل ارتش چین در سال ۲۰۱۱ با مقامات اسرائیلی درباره مبارزه با تروریسم بین المللی، اوضاع ایران و پاکستان، مساله تاسیس دولت فلسطین و روابط با فلسطین تبادل نظر کردند. سفر رئیس ستاد کل ارتش چین به اسرائیل با هدف توسعه روابط و دستیابی به دیدگاه مشترک و توسعه همکاری نظامی دو جانبه بود.»
وی افزود: «یکی از کارشناسان حوزه چین و استاد علوم سیاسی دانشگاه حیفا در رابطه با این روابط دو جانبه معتقد است که آمریکا موجب محدود شدن حجم همکاری اقتصادی و نظامی اسرائیل و چین در طول سالهای گذشته شده است. چین بعد از آمریکا و آلمان سومین شریک تجاری اسرائیل است. همکاری تجاری چین و اسرائیل در سال ۲۰۱۰ به شش میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار رسید که نسبت به سال ۲۰۰۹، به میزان ۴۴ درصد افزایش داشت.»
سید علی قائم مقامی تصریح کرد: «چین در تلاش است تا سال ۲۰۳۰، آلودگی آب و هوایی در کشور را رفع کند؛ لذا نیل رسیدن به این هدف، دو تریلیون و سیصد میلیارد دلار سرمایه جدا کرده که بخش اعظم این سرمایه گذاریها را به شرکتهای اسرائیلی تحویل خواهد داد. اسرائیل نیز در چین سرمایه گذاری گستردهای را در این زمینه انجام داده است. همچنین، چین و اسرائیل در بخش صنایع دفاعی و فناوری کشاورزی و فناوریهای تک و تجارت نیز همکاریهای گسترده دارند.»
استفاده آمریکا و انگلیس از اهرم اسرائیل
کارشناس مسائل غرب آسیا اذعان نمود که امریکا و انگلیس و به طور کلی امپریالیسم غربی و سرمایه داری به رهبری امریکا تلاش کرده و خواهد کرد تا در منطقه خاورمیانه از اسرائیل به عنوان «اهرم بحران زا» استفاده و بهره برداری کند تا کشورهای نفت خیز عرب و ... را با استفاده از تهدیدات اتمی و سلاحهای شیمیایی اسرائیل ترسانده و در صف خود نگه دارد.
بیشتر بخوانید: گفتوگوی پوتین و نتانیاهو درباره برنامه هستهای ایران
وی یادآور شد: «آمریکا همچنین همواره تلاش کرده تا نفوذ خود را در منطقه خاورمیانه حفظ کرده و افزایش دهد، اما چین یک چنین سیاستی را از طریق اسرائیل دنبال میکند. چین تکنولوژی و فناوری موشکی اسرائیل را از سال ۱۹۹۱ و ۱۹۹۲ تا الان مورد بهره برداری قرار داده و ۱۹۹۲ به بعد حجم تجارت چین و اسرائیل به بیش از ۲۰۰ برابر افزایش پیدا کرد به طوری که چین هم اکنون دومین شریک تجاری اسرائیل است.»
به گفته قائم مقامی، چین همچنین در تلاش بوده تا از طریق ابتکار «کمربند و جاده» سرمایه گذاریهای عظیمی را در اسرائیل انجام دهد و به نفوذ خود از طریق اسرائیل در خاورمیانه استحکام ببخشد.
اعتراض آمریکا به فعالیت چین در اسرائیل
این کارشناس اضافه کرد که در سال ۲۰۱۹، شرکتهای چینی کار احداث خط تراموای تلآویو را به عهده گرفتند و بخشی از بندر تجاری حیفا را در اختیار گرفتند که این بندر مقر ناوگان ششم نظامی امریکا در منطقه است. چین با اسرائیل توافق کرد که در شهر ایلات تا دریای مدیترانه، بندر اشدود را نیز در اختیار گیرد و از شهر ایلات تا بندر اشدود قطار سریع السیر را احداث کند که البته مورد اعتراض امریکا قرار گرفت.
استفاده چین از طرح یک کمربند یک جاده
قائم مقامی مجددا به ابتکار «کمربند و جاده» اشاره کرد و گفت: «چین از ۲۰۱۳ تا کنون، در تلاش است که طرح یک کمربندیک جاده را در اسرائیل پیاده کند و از طریق اسرائیل، آسیا، اروپا و افریقا را بهم پیوند دهد، یعنی چین یکی از حامیان اصلی رژیم صهیونیستی است که در حفظ آن تلاش میکند. از ۲۰۱۶ نیز تا کنون، چین و اسرائیل بیش از ۱۶ میلیارد دلار سرمایه گذاریهای متقابل داشته و در بخش انرژی همکاریهای گستردهای دارند.»
وی ادامه داد: «چین در ۲۰۱۷، یک طرح چهار مادهای را در مورد مسائل اسرائیل مطرح کرده که این چهار ماده عبارتند از: تشکیل دو دولت در کنار هم / همکاری امنیتی اسرائیل و فلسطین / نظارت بین المللی/ توسعه عمرانی و زیر ساختها در اسرائیل و فلسطین.»
مدرنیزه شدن تانکهای چینی توسط اسرائیل
این پژوهشگر گفت: «حجم تجارت اسرائیل و چین در همان سال به ارزش مالی ۱۱ میلیارد دلار رسید. اسرائیل، نیز در این مدت تانکهای چینی و برخی از ساختهای موشکی چین را مدرنیزه کرده و به چین انتقال داد. چین در نیمه سال ۲۰۱۸ نیز دو میلیارد و هشتصد میلیون دلار به اسرائیل کالا صادر کرد.»
فعالیت مشترک شرکتهای چینی در ایران و اسرائیل
قائم مقامی در پایان تصریح کرد: «شرکتهای چینی به صورت مشترک هم در ایران و هم در اسرائیل همچنان به فعالیت و سرمایه گذاریهای خود ادامه خواهند داد و این مسئله نشانگر آن است که چین روابط و همکاریهای خود را با ایران و اسرائیل در زمینههای مختلف ادامه داده و گسترش خواهدداد.»