شنیده ها

تینا رضاسلطانی: تورم در لغت به معنای آماس، ورم و برآمدگی است و در اقتصاد تورم (Inflation) به افزایش مداوم سطح عمومی قیمت کالاها و خدمات در یک دوره زمانی معین گفته می‌شود. نتیجه تورم کاهش قدرت خرید مردم در جامعه است.

دقت داشته باشید که تورم افزایش نامتناسب و نامنظم قیمت‌ها است و افزایش قیمت‌ در همه کالاها به صورت یکسان و هماهنگ نخواهد بود. یعنی اگر نرخ تورم در یک جامعه ۳۰ درصد باشد، این عدد میانگین رشد قیمت‌ها است و همه کالاهای مصرفی مردم به این میزان افزایش قیمت نداشته‌اند.

نکته جالب اینکه کاهش تورم به معنای پایین آمدن قیمت کالاها نیست، بلکه به معنای پایین آمدن سرعت رشد قیمت است.

دلایل به وجود آمدن تورم

تورم همان تناسب نداشتن حجم پولِ در گردش با عرضه خدمات و کالاهاست. تمام اقتصاددان‌ها بر این باور هستند که تورم پایدار و دراز مدت، ریشه‌ای جز عرضه پول و افزایش نقدینگی ندارد. هر چه میزان تورم بیشتر شود، قدرت خرید یک واحد پول کمتر می‌شود.

یکی از ریشه‌های تورم، نبود تعادل میان درآمدها و هزینه‌های دولت است. به این ترتیب که وقتی هزینه‌های دولت از درآمدهای آن در بودجه سالانه بیشتر باشد، دولت با کسری بودجه مواجه می‌شود. اگر دولت برای حل مشکل کسری بودجه اقدام به استقراض از بانک مرکزی یا فروش درآمدهای ارزی به بانک مرکزی کند، پایه پولی و به دنبال آن نقدینگی کل در اقتصاد افزایش می‌یابد که این افزایش نقدینگی آثار تورمی به دنبال خواهد داشت.

یکی دیگر از علل افزایش نرخ تورم، انتظارات تورمی است. به این معنی که اگر مردم براساس تجربیات گذشته خود یا بر مبنای مشاهدات بازار پیش‌بینی کنند که در آینده نزدیک، قیمت‌ها افزایش خواهند یافت، میزان هزینه‌های خود را افزایش می‌دهند. از طرف دیگر، تولید‌کنندگان و فروشندگان از فروش و عرضه کالاهای خود به امید افزایش قیمت در آینده خودداری می‌کنند. بدیهی است که در این صورت، عرضه و تقاضا مستقیماً بر قیمت‌ها اثر کرده و موجب افزایش تورم خواهد شد.

میزان تورم در کشور در سال 1403

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، مرکز امار ایران نرخ تورم سالانه را برای سال 1403، 32/5 درصد اعلام کرد. این در حالی است که نرخ تورم نقطه به نقطه اسفند ماه در سال 1403، 37/1 درصد اعلام شد.

در اسفند ماه 1403 ، شاخص قیمت مصرف کننده خانوارهای کشور به عدد 315.7 رسیده است که نسبت به ماه قبل، 3.3 درصد افزایش، نسبت به ماه مشابه سال قبل، 37.1 درصد افزایش و در دوازده ماهه منتهی به ماه جاری نسبت به دوره مشابه سال قبل، 32.5 درصد افزایش داشته است.

تورم نقطه به نقطه خانوارهای کشور منظور از تورم نقطه به نقطه، درصد تغییر عدد شاخص قیمت نسبت به ماه مشابه سال قبل است.

در اسفند ماه 1403 ، تورم نقطه به نقطه خانوارهای کشور، 37.1 درصد بوده است؛ یعنی خانوارهای کشور به طور میانگین، 37.1 درصد بیشتر از اسفند ماه 1402 برای خرید یک «مجموعه کالاها و خدمات یکسان» هزینه کرده­اند.

تورم نقطه به نقطه اسفند ماه 1403 در مقایسه با ماه قبل، 1.8 واحد درصد افزایش داشته است. تورم ماهانه خانوارهای کشور منظور از تورم ماهانه، درصد تغییر عدد شاخص قیمت، نسبت به ماه قبل است. در اسفند ماه 1403 ، تورم ماهانه خانوارهای کشور برابر 3.3 درصد بوده است. تورم ماهانه برای گروه‌های عمده «خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات»، 4.9 درصد و برای گروه عمده «کالاهای غیرخوراکی و خدمات»، 2.5 درصد بوده است.

نرخ تورم سالانه خانوارهای کشور منظور از نرخ تورم سالانه، درصد تغییر میانگین اعداد شاخص قیمت در یک سال منتهی به ماه جاری، نسبت به دوره مشابه قبل از آن است. در اسفند ماه 1403 نرخ تورم سالانه برای خانوارهای کشور به 32.5 درصد رسیده که نسبت به همین اطلاع در ماه قبل، 0.5 واحد درصد افزایش یافته است.

درصد تغییرات شاخص قیمت در دهک‌های هزینه‌ای کل کشور در اسفند ماه 1403 نرخ تورم سالانه کشور در اسفند ماه 1403 برابر 32.5 درصد است که دامنه تغییرات آن برای دهک‌های مختلف هزینه‌ای از 31.1 درصد برای دهک­­ دوم، تا 32.8 درصد برای دهک نهم است. بر این اساس فاصله تورمی دهک‌ها در این ماه به 1.7 واحد درصد رسید که نسبت به ماه قبل (2.1 واحد درصد) 0.4 واحد درصد کاهش داشته است.