تولیدکنندگان سیگار کشورهای جهان سوم و زنان را هدف گرفته‌اند / کاهش سن مصرف دخانیات
شنیده ها: روانشناس اجتماعی با بیان اینکه تولید کنندگان مواد دخانی در دنیا، کشورهای جهان سوم به ویژه زنان را هدف گرفته‌اند، توضیح داد: افزایش گرایش خانم‌ها به مقوله سیگار و قلیان بازار اقتصادی بزرگی ایجاد کرده که تولیدکنندگان به راحتی از آن نمی‌گذرند.
علیرضا شریفی‌یزدی روانشناس اجتماعی درباره دلایل تمایل مصرف سیگار و قلیان در نوجوانان گفتک دلایل تمایل نوجوان‌ها به دخانیات به در دسترس بودن، نبود آموزش و تبلیغات باز می‌گردد. این روزها در رستوران‌ها، کافه‌ها و جمع‌های دوستانه به وفور شاهد مصرف دخانیات به ویژه قلیان هستیم. در محفل‌های فامیلی هم این موضوع بسیار زیاد است. در چنین شرایطی طبیعی است که یک نوجوان ابتدا از سر کنجکاوی بعد برای ژست گرفتن و سپس از سر عادت گرایش به مصرف مواد دخانی داشته باشد.
وی با اشاره به اینکه ما زیرساخت‌های مناسب برای اینکه نوجوانان را به سمت تفریح و ورزش سوق بدهیم، نداریم، عنوان کرد: وقت فراغت بسیار بزرگی برای نوجوانان وجود دارد، بدون اینکه برنامه‌ای برای پر کردن آن داشته باشیم؛ در نتیجه نوجوان می‌خواهد این زمان را با گروه همسالان و پرسه زدن در خیابان و پارک بدون برنامه سپری کند. بهره‌گیری از گروه همسان به عنوان مهم‌ترین منبع تربیتی در این گروه سنی، نوجوان را به سمت استفاده از مواد دخانی سوق می‌دهد.
شریفی‌یزدی درخصوص میزان دردسترس بودن دخانیات توضیح داد: براساس مطالعات در شهری مثل تهران یک نفر تقریبا ۲۰ دقیقه برای خرید نان صرف می‌کند اما برای خرید مواد دخانی و مخدر ۱۵ تا ۱۷ دقیقه زمان کافی است. در دسترس بودن این مواد در گرایش نوجوانان نقش آفرین است. براساس قانون ساعت ۱۲ شب بیشتر مغازه‌ها بسته می‌شوند اما اگر اراده کنی که ساعت سه نیمه شب سیگار بخری در اولین چهارراه پیدا خواهی کرد. این موضوع در مورد ماده مخدر گل و سایر مواد هم وجود دارد.
وی ادامه داد: ارزان و دردسترس بودن باعث شده که سن مصرف دخانیات درنوجوانان به ۱۳ سال کاهش پیدا کند. علاوه بر این کشورما به دلیل مسائل اقتصادی و اجتماعی فضای ملتهبی را تجربه می‌کند و در چنین فضایی آسیب‌های اجتماعی افزایش پیدا می‌کنند. یکی از آسیب‌پذیرترین گروه‌های سنی هم نوجوانان هستند.
شریفی‌یزدی با اشاره به نقش خانواده عنوان کرد: تجربه ثابت کرده در خانواده‌هایی که یک فرد مصرف کننده دخانیات وجود دارد، امکان تمایل نوجوانان به استعمال دخانیات چهار برابر بیشتر از دیگران است. نبود نظارت کافی والدین بر عملکرد فرزندان هم باعث تشدید شدن این موضوع می‌شود.
روانشناس اجتماعی با بیان اینکه تولید کنندگان مواد دخانی در دنیا، کشورهای جهان سوم به ویژه زنان را هدف گرفته‌اند، توضیح داد: آنچه که در دهه ۵۰ در کشورهای غربی رخ داده امروز در کشورهای جهان سوم اتفاق می‌افتد. افزایش گرایش خانم‌ها به مقوله سیگار و قلیان بازار اقتصادی بزرگی ایجاد کرده که تولیدکنندگان به راحتی از آن نمی‌گذرند.
وی افزود: مصرف سیگار و قلیان در مرحله اول نشان دهنده پرستیژ و مدرن بودن است؛ برای مثال در خیابان بسیار می‌بینیم که خانمی درحال رانندگی سیگار می‌کشد. بعد از مدتی این مواد مخدر به مسکن تبدیل می‌شوند و فرد با هر فشار روانی به مصرف دخانیات رو می‌آورد.
شریفی‌یزدی معتقد است که مصرف مشروبات الکلی هم در ایران افزایش پیدا کرده است. وی در این باره گفت: علاوه بر این با وجود اینکه تولید و مصرف مشروبات الکلی در ایران ممنوع است اما ما تقریبا یکی از بالاترین سرانه‌های مصرف مشروبات الکلی را در منطقه خاورمیانه داریم.
وی با اشاره به نقش تابوشکنی رسانه‌ها در افزایش مصرف دخانیات، گفت: رسانه‌ها هم به شدت در این زمینه نقش‌آفرین هستند. اگر نگاهی به فیلم‌های دهه ۶۰ و ۷۰ غربی بیاندازید، می‌بینید که از نشانه‌های بارز پرستیژ استفاده از سیگر است. این موارد امروز در سریال‌ها و فیلم‌ها بسیار است و می‌تواند منتقل کننده این پیام باشد که مدرن بودن و بروز بودن با سیگار تعریف می‌شود.
