شنیده ها

محمدرضا محبوب فر: حسین امیر‌عبداللهیان، وزیر خارجه جمهوری اسلامی در حالی با یک میلیون دوز واکسن برکت راهی مالی شده است که در ایران همچنان ورود واکسن های خارجی به کشور ممنوع شده است و در امتداد محدودیت سبد واکسیناسیون داخلی، استقبال نسبت به تزریق نوبت یادآور واکسن کرونا کاهش محسوس و چشمگیری پیدا کرده است.

اکنون روند بیماری در سطح جهان رو به کاهش است و تعداد مرگ های کرونایی ثابت مانده است. اما در ایران آنقدر عادی انگاری می شود و ویروس به قدری دست کم گرفته می شود که رعایت پروتکل های بهداشتی و استفاده از ماسک و عمل تهویه در محیط های بسته به دست فراموشی سپرده شده است.

فوتی های کرونا در ایران طی هفته اخیر 443 نفر بوده است و فوت 110 برابری کرونا در ایران نسبت به عراق (به نسبت جمعیت) با وجود واکسیناسیون گسترده تعجب همگان را برانگیخته است. کارشناسان مستقل حوزه سلامت استفاده از واکسن های معتبر و مؤثر خارجی را سبب ساز چنین پدیده ای می دانند. افزایش مبتلایان کرونا در کشور و همزمان کمبود سرم و دارو و افزایش قیمت اقلام دارویی بر نگرانی ها افزوده است. در جلسات اخیر ستاد دولتی کرونا در ایام پیک هفتم بیماری با اومیکرون در حالی ابراهیم رئیسی، رییس جمهور بر ذخیره 50 میلیون دوز واکسن کرونا در انبارها صحه گذاشته و خواستار تزریق دوز یادآور واکسن کرونا در آستانه اربعین حسینی و بازگشایی مدارس و دانشگاه ها شده است که واکسن های موجود نتوانسته به طور مؤثر از گسترش ویروس های کرونا جلوگیری کند.

در ادامه سؤالات پی ‌در پی نمایندگان از وزرای دولت سیزدهم، وزیر بهداشت و درمان به مجلس رفت و به تشریح برخی از اقدامات این وزارتخانه پرداخت. بهرام عین الهی بدون توجه به اندازه گیری ایمنی در سطح جامعه و همچنین فقدان بیماریابی فعال در کشور نسبت به واکسیناسیون گسترده در سطح کشور شادمانی خود را ابراز داشت و از واکسیناسیون 80 درصدی در 80 روز سخن راند. این اظهارات مقام ارشد سلامت کشور در حالی بیان می شود که وزارت بهداشت و درمان کمیت واکسیناسیون را فدای کیفیت واکسیناسیون کرد و اگر چنین نمی بود این روزها در اوج پیک هفتم کرونا و افزایش مبتلایان استقبال از واکسیناسیون به طرز چشمگیری فروکش نمی کرد. فوت روزانه کرونا در کشور به مرز 100 نفر رسیده است و تعداد رسمی کشته شده ها در اثر بیماری به 150 هزار نفر نزدیک می شود. کرونا می خواهد بفهماند که بیماری پایان یافتنی نیست و ویروس تاریخ انقضا ندارد. در همین حال سلامت همچنان اولویت توأمان جامعه و دولت نیست و درست در زمانی که گذر از قله موج هفتم کرونا و کاهشی شدن روند بیماری در کشور از سوی وزارت بهداشت و درمان و ستاد کرونا نوید داده می شود و خبرها حاکی از کاهش شهرهای قرمز است، کمتر از یک هفته پس از شور و شعف نهادهای مرتبط با سلامت کشور نسبت به کنترل بیماری و عادی انگاری دوباره کرونا به ناگاه خبر از چند قله ای شدن پیک هفتم کرونا و همچنین احتمال بروز موج هشتم بیماری رسانه ای می شود. تعداد شهرهای با وضعیت قرمز کرونا دوباره افزایش پیدا کرده است و از ۷۸ مورد در ۲۲ مرداد به ۱۰۶ مورد در ۲۸ مرداد رسید. در آخرین رنگ بندی وضعیت کرونایی نقشه جغرافیایی کشور، مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اعلام کرد: براساس آخرین به‌ روزرسانی ‌ها، تعداد شهرهای با وضعیت قرمز از ۷۸ به ۱۰۶ و تعداد شهرهای با وضعیت نارنجی از ۱۸۴ به ۱۵۶ شهر رسید. همچنین تعداد شهرهای با وضعیت زرد از ۱۷۴ به ۱۷۳ کاهش و تعداد شهرهای با وضعیت آبی از ۱۲ به ۱۳ شهر افزایش یافت.

در پیک کنونی بیماری که اومیکرون عامل آن محسوب می شود، کودکان بیشتر در معرض عفونت هستند. شیوع علایم گوارشی زیر شاخه جدید اومیکرون در کودکان بیشتر است. در حالی زیر شاخه اومیکرون بسیار عفونی و با قابلیت سرایت بالا عنوان شده است که ویروس در بیشتر موارد سیستم تنفسی فوقانی را درگیر می کند. در این میان واکسیناسیون کودکان اهمیت پیدا می کند. اما در کشور ایران واکسیناسیون کودکان به علت اینکه واکسن های مختص کودکان و نوجوانان در دسترس نیست و واکسن های فایزر و مودرنا اجازه ورود پیدا نکرده اند و خانواده ها نیز اجازه تزریق واکسن های بزرگسالان را به فرزندان خود نمی دهند متوقف و به شکست انجامیده است. شاید این دلیل موجهی باشد که تزریق واکسن کرونا به دانش آموزان اجباری نیست اما توصیه می شود. از طرفی، بر اساس آخرین پژوهش ها، در سویه‌ های جدید کرونا از هر دو نفر یک نفر از مبتلایان بی ‌علامت به ‌حساب می ‌آید و به این ترتیب انتشار ویروس به‌ طور ناآگاهانه افزایش یافته است. با توجه به کنار گذاشتن زودهنگام ماسک توسط مردم کشور و افت محسوس پروتکل ها می توان حدس زد که مانند موج ‌های قبلی بیماری که با افزایش تصاعدی آمار بستری و مرگ ‌و میر همراه بود، باز هم کشور گرفتار بحران دیگری شود. با این اوصاف، آنچه بیش از گذشته اهمیت می یابد، تکرار واکسیناسیون و تسریع در انجام تزریق واکسن یادآور برای جمعیت کشور است که می باید در دستور کار قرار گیرد. البته با حواشی که پیرامون عوارض واکسن ها و تایید تزریق اضطراری واکسن های داخلی پیش آمده است دیگر نمی توان مردم را مجاب به استفاده از واکسن های ایرانی کرد. واکسن های چینی نیز امتحان خود را پس داده اند و نمی توان به تزریق آن ها و پیدایش ایمنی علیه اومیکرون دل بست. به خنثی ‌سازی قابل توجه زیرواریانت BA5 اومیکرون توسط واکسن برکت پلاس هم نمی شود چون برای هیچ کدام از واکسن های ایرانی هنوز مقاله مطالعه فاز سوم منتشر نشده است امید داشت. لذا باید لجاجت را کنار گذاشت و برای حفظ سلامتی مردم هم که شده است اجازه واردات واکسن های خارجی مؤثر و مطمئن به کشور داد. ضمن اینکه تحریم ها نیز تاکنون از دولت گذشته گرفته تا دولت فعلی مانع انجام تعاملات جمهوری اسلامی در عرصه جهانی در زمینه پزشکی از جمله واکسن و دارو نبوده است.