موج بعدی کرونا در ایران؛ به زودی!
محمدرضا محبوب فر: کشورهای جهان یکی پس از دیگری از محدودیت ها و ممنوعیت های پاندمی کرونا خارج می شوند و نسبت به لغو رعایت پروتکل های بهداشتی اقدام می کنند. در حالی که تمامی محدودیت های کرونایی ورود به کشورها لغو و حالا می توان با شرایطی مانند قبل از پاندمی کرونا به این کشورها سفر کرد، افزایش موارد کووید۱۹ در سراسر آمریکا سبب گشته میزان پذیرش در بیمارستان ها به ویژه در بین بزرگسالان مسن و همچنین کودکان شروع به افزایش گذارد.
مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری آمریکا اعلام داشته که مطالعه روی شاخص های کرونا باید همچنان جدی گرفته شود و به همین منظور، مجوز سازمان غذا و داروی آمریکا، برای دریافت واکسن کرونای فایزر و مدرنا، از سوی کودکان ۶ ماهه تا ۵ ساله آمریکایی صادر شده است. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری آمریکا، توصیه کمیته مشورتی رویه های ایمن سازی مبنی بر لزوم واکسینه شدن کودکان شش ماهه به بالا علیه کووید19 را پذیرفته و اکنون والدین و پرستاران کودک به منظور محافظت بهتر در برابر کووید19 می توانند کودکان شش ماهه تا پنج ساله خود را با واکسن های فایزر-بیون تک یا مدرنا واکسینه کنند.
همۀ کودکان از جمله کودکانی که قبلا به کرونا مبتلا شده اند نیز بایستی واکسینه شوند. مراجع سلامت در ایالات متحده و سازمان بهداشت جهانی معتقد هستند که کاهش تمایل به تکمیل چرخه واکسیناسیون می تواند باعث بروز موجهای بعدی بیماری شود. چه بسا گزارش می شود موج جدید کووید در اروپا و آمریکا ناشی از دو زیرواریانت اُمیکرون آغاز شده است. زیرواریانت های BA.4 و BA.5 اُمیکرون منجر به یک موج جدید در اروپا و آمریکا شده اند که باعث مقداری افزایش در موارد بستری در این کشورها شده است. پیش تر نسبت به ظهور یک زیرواریانت اُمیکرون که کاملاً از حفاظت واکسن ها فرار می کند، هشدار داده شده بود. مدیرعامل شرکت بیونتک در مصاحبه با فایننشیال تایمز عنوان کرده بود «همزمان با اینکه کشورهای مختلف برای تزریق دوزهای تقویتی در فصل پاییز پیش رو آماده م یشوند، ممکن است یک زیرواریانت اُمیکرون که بطورکامل از حفاظت ناشی از واکسن ها فرار کند، ظهور پیدا کند. بنابراین بحث درباره اینکه آیا نیاز است سریع تر به سمت استفاده از یک واکسن به روز شده برویم یا خیر، فوریت دارد.» اوگور شاهین می افزاید: «تعدادی از مطالعات نشان داده اند عفونت های قبلی ناشی از سویه اصلی اُمیکرون که با نام BA.1 شناخته می شود، پاسخ آنتی بادی قوی را علیه نسخه های جدیدتر این واریانت تولید نمی کنند. یافته ها حاکی از آن است که واکسن های در حال توسعه برای مقابله با BA.1 نیز محافظت خوبی را علیه نسخه های جدیدتر این واریانت ارائه نمی دهند». شکل گیری موج جدید کرونا در آمریکا و اروپا با ظهور دوباره بیماری در کشورهای خاورمیانه همزمان شده است. نهادهای درمانی اسرائیل می گویند این کشور در یک هفته اخیر شاهد افزایش ۷۰ درصدی بستری شدن مبتلایان به کووید۱۹ بوده و شش تن در هفته گذشته بر اثر کووید جان خود را از دست داده اند. به گزارش رسانه های اسرائیلی، پروفسور نخمان اش، مسئول ستاد مقابله با کرونا گفته که وضعیت ناپایدار و غیر قابل پیش بینی است و روند ابتلا به کووید۱۹ در اسرائیل در هفته های اخیر دوباره سرعت گرفته است و تا روز جمعه ۲۷ خرداد حدود ۷۳۱۳ اسرائیلیِ مبتلا به ویروس شناسایی شده اند.
با مشاهده روند کنونی بیماری و بازگشت ویروس با جهش های جدید به چندین قاره در جهان، سفیر آمریکا در پکن می گوید ویروس کرونا دست بردار چین نیست و گسترش دوباره ویروس کرونا در چین، وضعیت پایتخت این کشور را در حالت هشدار قرار داده است و قرنطینه های چین تا سال ۲۰۲۳ ادامه پیدا می کند. سازمان جهانی بهداشت هم اعلام کرده پس از پنج هفته کاهش مرگ و میر ناشی از ویروس کرونا، تعداد تلفات گزارش شده در سطح جهان در هفته گذشته ۴% افزایش یافته و در هفته گذشته ۸۷۰۰ مورد مرگ ناشی از کووید۱۹ در جهان ثبت شده که شامل افزایش ۲۱ درصدی موارد مرگ در قاره آمریکا و افزایش ۱۷ درصدی در غرب اقیانوس آرام بوده است. این سازمان همچنین گفته موارد ابتلا به ویروس کرونا در جهان همچنان در حال کاهش است و حدود ۳/۲ میلیون مورد جدید در هفته گذشته گزارش شد که نسبت به اوج موارد در ماه ژانویه روندی همچنان کاهشی دارد. با این حال افزایش قابل توجهی از عفونت در برخی از مناطق وجود دارد بطوریکه خاورمیانه و آسیای جنوب شرقی به ترتیب ۵۸% و ۳۳% افزایش موارد را گزارش کردند. سازمان جهانی بهداشت در عین حال از تزریق واکسن های ویژه اُمیکرون به عنوان دوز تقویتی حمایت کرده است و گروه مشاوره فنی این نهاد بین المللی نوید داده یک واکسن اصلاح شده ویروس کرونا که واریانت اُمیکرون را هدف قرار می دهد، می تواند به عنوان یک دوز تقویتی برای افزایش میزان ایمنی تزریق شود. این گروه اذعان داشته چنین واکسنی سازگار با یک واریانت ویروس کرونا ممکن است برای افرادی مفید باشد که قبلا سری اولیه واکسن ها را دریافت کرده اند، و لذا این واکسن ها می توانند پس از دریافت مجوز مصرف اورژانسی یا تایید یک مرجع نظارتی سختگیرانه ملی، برای استفاده در سطح جهانی نیز توسط WHO در نظر گرفته شوند. البته شرکت هایی مانند مدرنا و فایزر در حال توسعه واکسن های تقویتی بالقوه نسل بعدی هستند که هم واریانت اُمیکرون و هم سویه اصلی ویروس کرونا را هدف قرار می دهند.
افزایش موارد ابتلا به کرونا در بحرین، قطر، امارات، کویت، لبنان، عربستان سعودی، عراق، فلسطین، افعانستان، ایران و عمان علیرغم کاهش انجام تست در کشورها می تواند یک زنگ خطر باشد. در حوزه کشورهای منطقه مدیترانه شرقی که ایران هم در آن حضور دارد، نسبت به هفته قبل، موارد هفتگی کرونا رشد ۵۸ درصد داشته است. برخی شواهد محیطی حاکی از گردش ویروس جهش یافته دلتا در این منطقه و از جمله کشور ایران دارد. روزهای بدون فوتی کرونا در حالی در ایران بزرگ نمایی و جشن گرفته می شود که حجاج ایرانی به مدینه منوره و مکه مکرمه عزیمت کرده اند. در خبرها به برخی سخت گیری های دولت عربستان در خصوص واکسن های زائران ایرانی و مبتلا نبودن آنها به کرونا اشاره شده است. مرز زمینی عراق هم بدون ویزا برای زائران باز شده است و ویزای سفر زمینی به عراق به صورت رسمی برداشته شده و زائران می توانند در قالب کاروان های زیارتی از طریق مرز زمینی سفر کنند. اخبار جسته و گریخته ای منتشر شده است که نمونه گیری آزمایش کرونای حدود ۳۰ درصد از مجموع ۴۵۰ نفر از زائران مازندرانی عتبات عالیات که در روزهای اخیر با سفر هوایی از مبدأ کشور عراق وارد فرودگاه دشت ناز شده اند، مثبت بوده که این رقم، زنگ خطر شیوع دوباره این ویروس خطرناک در کشور را به صدا درآورده است. در ایران در شرایطی که در ۵۰ کشور جهان، روند کرونا افزایشی شده و زمزمه واریانت جهش یافته جدید شنیده می شود، بر سر گذرگاه ها و معابر و خیابان های شهری، تبلیغات رها کردن ماسک در بیلبوردهای شهرداری های تهران و... به چشم می خورد. در روزهایی که هیچ کس نمی داند وضعیت کرونا در یک ماه آینده چه خواهد بود، تاکنون مقامات بهداشتی و درمانی ایران برای بازگشت حجاج از سفر حج و عتبات عالیات و مواجهه با احتمال ابتلای آنان به بیماری های مختلف از جمله کرونا در جریان انجام مناسک حج و زیارت، برنامه ای جهت قرنطینه و اطمینان از سلامت حجاج تدارک ندیده اند.