شنیده ها

شنیده ها: افکار عمومی در ایران و جهان در حالی آخرین اخبار و تحولات مربوط به مذاکرات هسته‌ای را دنبال می‌کنند که به تازگی وزیر خارجه فرانسه بار دیگر در سخنانی، تهدیدها علیه تهران برای فعال‌سازی مکانیسم ماشه و بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل را تکرار کرده است. 

هفته گذشته بود که نخستین دور از مذاکرات هسته‌ای ایران با تروئیکای اروپایی در استانبول ترکیه برگزار شد. این، نخستین دور از مذاکرات هسته‌ای میان ایران و طرف‌های غربی پس از حمله اسرائیل و آمریکا به ایران و جنگ ۱۲ روزه به شمار می‌رفت. طبق گزارش رسانه‌های خارجی، در این مذاکرات که جمعه هفته گذشته بیش از سه ساعت به طول انجامید، طرفین توافق کردند برای حل و فصل برنامه هسته‌ای ایران بار دیگر با یکدیگر ملاقات کنند. 

شنیده ها: علی‌اکبر صالحی به این موضوع اشاره نکرد که اعضای این کمیته چه کسانی هستند. او همچنین به زمان تشکیل این کمیته نیز اشاره‌ای نمی‌کند. اما از موثر بودن آن می‌گوید. اشاره می‌کند که افراد مختلف از جاهای مختلف در این کمیته جمع شدند و عباس عراقچی به عنوان وزیر امور خارجه نیز در این کمیته حضور دارد. اما این کمیته صرفاً یک مجموعه مشورتی نیست بلکه به تعبیر صالحی، قدرت «تعیین تکلیف» دارد.

رئیس بنیاد ایران‌شناسی در آخرین مصاحبه منتشر شده خود، از وجود یک کمیته موازی تاثیرگذار بر سیاست خارجی و روند مذاکرات ایران و غرب خبر داد.

شنیده ها: ایران پیشنهاد کرده غنی‌سازی را به ۳.۶۷ درصد (سطح برجام) کاهش دهد و بخشی از ذخایر اورانیوم خود را تحت نظارت آژانس رقیق یا صادر کند. این پیشنهاد با هدف کاهش نگرانی‌های غرب ارائه شده، اما آمریکا خواستار «غنی‌سازی صفر» است، موضعی که تهران آن را غیرواقعی می‌داند. رافائل گروسی، مدیرکل آژانس، در جدیدترین اظهارنظرش طی گفت‌و‌گو با لاناسیون تأیید کرد که «ما در ایران حضور دائمی داریم و بازرسی‌ها هرگز قطع نشده است».

روند مذاکرات میان ایران و آمریکا حالا و در چهارمین دور گفت‌و‌گو‌ها گویا به مراحل حساسی رسیده است و به نظر می‌رسد که با چهار دور گفت‌وگوی غیرمستقیم در مسقط و رم، پس از دور چهارم بود که طرفین اذعان داشتند که پیشرفت‌های قابل‌توجه‌ای رخ داده است. 

شنیده ها: مذاکرات هسته‌ای ایران و تروئیکای اروپایی در استانبول کلید خورده است. اروپا در تلاش برای تثبیت جایگاه خود، و ترکیه در نقش میزبان، صحنه‌ای را رقم زده‌اند که می‌تواند معادلات قدرت را تغییر دهد.

جمعه ۲۶ اردیبهشت ماه، ۱۶ مه، دیپلمات‌های ارشد ایران و سه قدرت اروپایی یعنی فرانسه، آلمان و بریتانیادر استانبول گرد هم می‌آیند تا درباره برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران گفت‌و‌گو کنند. 

شنیده ها: آغاز مذاکرات ایران و ایالات متحده و ادامه دار شدن این مذاکرات، با گمانه زنی‌های متفاوتی در خصوص آینده اقتصاد کشور، معیشت مردم، نرخ ارز و امکان جذب سرمایه گذاری‌های خارجی همراه شده است.

قائم پناه معاون اجرایی رییس جمهور گفته است: «مذاکرات به صورت برد برد با حفظ منافع ایران در اسرع وقت به پایان خواهد رسید و گشایش زیادی برای فعالان اقتصادی باز خواهد شد.»، عبدالله مهاجر، خزانه‌دار اتاق بازرگانی ایران نیز گفته است: «ممنوعیتی برای فعالیت اقتصادی با آمریکا نداریم و درحال حاضر نیز صادرات به آمریکا داریم. هیچ منعی برای تجارت با هیچ کشوری جز رژیم صهیونیستی نداریم.»

شنیده ها: عبدالرضا فرجی راد معتقد است:« تحریم‌های طولانی مدت، رمق کشور را کشیده و کشور مشکلات متعددی دارد و با یک دور مذاکره، خواه با آمریکا و خواه با اروپا، شاید حداقل ۶ ماه تا یک سال زمان لازم باشد تا اثرات اقتصادی آن را شاهد باشیم، بنابراین، نباید امیدواری سریع السیر به مردم داد » و علی قنبری می گوید:«آن چه در خصوص نرخ دلار رخ داده، کوتاه مدت است و نمی‌توان در بلند مدت، بدون شکل گیری توافق، روی کاهش پایدار نرخ دلار، حساب باز کرد. اگر مذاکرات مسیر روشنی را طی کند، طبیعتا می‌توانیم انتظار داشته باشیم گشایش‌های اقتصادی رخ دهد.»

با وجود این که هنوز درباره نحوه گفتگوی ایران و آمریکا که قرار است روز شنبه در عمان آغاز شود، ابهاماتی وجود دارد، اما دو نگرش خوش بینانه و بدبینانه نسبت به نتایج اقتصادی این مذاکرات نیز روندی رو به رشد را طی می‌کند. 

شنیده ها: در کنار اهمیت صدور قطع‌نامه تروئیکای اروپایی عضو برجام در تقابل با تهران، از بعدازظهر سه‌شنبه و نیز دیروز چهارشنبه شاهد انتشار بیانیه‌های متعددی از جانب اتحادیه اروپا، کشور‌های اروپایی و آمریکا بودیم. در مقابل ایران، روسیه و چین هم دست به صدور یک بیانیه مشترک زدند.

در کنار اهمیت صدور قطع‌نامه تروئیکای اروپایی عضو برجام در تقابل با تهران، از بعدازظهر سه‌شنبه و نیز چهارشنبه‌ گذشته شاهد انتشار بیانیه‌های متعددی از جانب اتحادیه اروپا، کشورهای اروپایی و آمریکا بودیم.

شنیده ها: سعید جلیلی احتمالا یکی از کاندیدا‌های نهایی ریاست جمهوری خواهد بود. تنها سابقه مهم جلیلی، سکانداری مذاکراتی‌ست که به صدور قطعنامه‌های متعدد شورای امنیت و شورای حکام آژانس علیه کشور منتهی شده است.

هفته گذشته تورنومنت ثبت انتخابات ریاست جمهوری به پایان رسید و بیش از ۸۰ چهره شاخص برای رئیس‌جمهور‌شدن اعلام آمادگی کردند. تجربه سه انتخابات قبلی شامل انتخابات مجلس سال ۱۳۹۸، انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ و انتخابات مجلس ۱۴۰۲ نشان داده امیدی به تایید صلاحیت بسیاری از این چهره‌ها نیست.

شنیده ها: موجی از فعالیت‌های دیپلماتیک بین ایران و کشور‌های غربی در هفته‌های اخیر رخ داده که امید‌ها به کاهش تنش‌ها را افزایش داده است. در غرب، سی‌ان‌ان در گزارش معنای این تحرکات دیپلماتیک را واکاوی کرده و میدل‌ایست‌آی هم از یک عدم توافق جدی در جریان مذاکرات پرده برداشته است اما مسائلی دیگر در میان است.

خبرگزاری‌های آمریکایی  رسما تایید کردند که جمهوری اسلامی همزمان با اتحادیه اروپا و آمریکا در حال مذاکره است. این رسانه‌ها گفته‌اند هفته گذشته «علی باقری کنی» مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران در تلاش برای احیای توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ بین ایران و قدرت‌های جهانی با «انریکه مورا» میانجی‌گر اتحادیه اروپا در دوحه پایتخت قطر دیدار کرده است. اتحادیه اروپا، برخلاف ایالات متحده، همچنان طرف این توافق است.