شنیده ها

شنیده ها: اوایل اسفندماه امسال، همایشی در تهران با عنوان چشم‌انداز اقتصاد ایران ۱۴۰۴ برگزار شد که سخنرانانی شاخص به خصوص در حوزه اقتصاد داشت. حتی فردی مانند محمود سریع‌القلم، استاد شناخته شده علوم سیاسی و روابط بین‌الملل دانشگاه شهید بهشتی نیز محور سخنرانی خود را موضوع اقتصاد قرار داده بود، اما از دریچه تخصص خود.

در این گزارش ارائه محمود سریع‌القلم و مسعود نیلی استاد بازنشسته اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف را مورد توجه قرا می‌دهیم. جست‌و‌جو میان سطور سخنرانی این شخصیت برجسته دانشگاهی که هر کدام در حوزه تخصصی خود شناخته‌شده هستند، نشان می‌دهد که مسیر پیش روی کشور در سال آینده چیست و چه راه‌هایی برای پرهیز از دچار شدن به این شرایط وجود دارد.

شنیده ها: طی سه ماه گذشته، رژیم جدید دمشق به طرق مختلف بیان کرده که تمایلی به درگیری با اسرائیل ندارد. این پیام به‌طور محرمانه و از طریق واسطه‌ها و همچنین مصاحبه‌های متعدد اعلام شده است. احمد الشرع رهبر جدید سوریه در مصاحبه‌ای با روزنامه‌ی تایمز لندن گفت: «ما خواهان درگیری با اسرائیل یا هیچ کشور دیگری نیستیم و نمی‌گذاریم سوریه به پایگاهی برای حملات تبدیل شود. 

مردم سوریه نیازمند آرامش‌اند. حملات باید متوقف شوند و اسرائیل به مواضع قبلی‌اش بازگردد.»، اما اسرائیل این پیام‌های مکرر صلح را به‌عنوان نشانه ضعف تعبیر کرده و بر شدت اقدامات تهاجمی خود افزوده است.

شنیده ها: ماجرای تعطیلی یک روز دیگر به جز جمعه‌ها به عبارتی، تعطیلات ۲ روزه در کشور، موضوعیست که حداقل در ۲ دهه اخیر بار‌ها و بار‌ها به مجلس رفته، اما بی نتیجه مانده است. اخیرا نمایندگان مجلس روی تعطیلی پنجشنبه‌ها به اجماع نظر رسیده‌اند، اما برای رفع ایراد شورای نگهبان، استثنا‌هایی را برای تعطیلی پنجشنبه‌ها تعیین کرده‌اند.

تعطیلی پنج شنبه‌ها به معنای تحدید روز‌های ارائه خدمت توسط دستگاه‌های دولتی از ۶ به ۵ روز هفته است. تعطیلی پنجشنبه‌ها در مصوبه مجلس شامل تمامی دستگاه‌های اجرایی اعم از ستادی و استانی است.

شنیده ها: نزدیک شدن دیدگاه ترامپ و پوتین درخصوص مسأله جنگ اوکراین، بازتاب‌های گوناگونی در عرصه‌های سیاسی و اقتصادی دارد. یکی از این بازتاب‌ها از دید کارشناسان سیاست خارجی، در حوزه روابط روسیه و ایران خواهد بود.

یکی از مهمترین پرسش‌های این روزها این است که با آب شدن یخ‌ها در روابط مسکو و واشنگتن، آیا میزان تحریم ها، به ویژه تحریم‌های نفتی اعمال شده علیه مسکو کاهش پیدا خواهد کرد؟ این ایده را یورونیوز در گزارشی مورد بررسی قرار داده و مدعی شده است که با توجه به تمایل روسیه برای افزایش همکاری بین آمریکا، روسیه و عربستان سعودی در بخش انرژی و برنامه ترامپ برای اعمال سیاست فشار حداکثری دو علیه صادرات نفت ایران، شرایط برای ایران در بازار جهانی انرژی به‌ویژه پس از آتش‌بس احتمالی در اوکراین سخت‌تر خواهد شد.

شنیده ها: "تقریباً همه امپراتوری‌ها با زور ایجاد شده‌اند، اما هیچ یک نمی‌توانند با زور حفظ شوند. قاعده جهانی برای ماندگاری باید زور را به تعهد تبدیل کند. در غیر این صورت، انرژی حاکمان در حفظ سلطه خود به قیمت توانایی آنان در شکل دادن به آینده، که وظیفه نهایی دولتمردی است، تمام خواهد شد. اگر سرکوب جای خود را به اجماع بدهد، امپراتوری‌ها پابرجا باقی خواهند ماند". این بخشی از نظرات "هنری کیسینجر" معمار سیاست خارجی آمریکا در اواخر قرن بیستم درباره نظام‌های سیاسی در کتاب خود به نام "چین" بود.

از زمان زمامداری "دنگ شیائوپینگ" از اواخر دهه ۱۹۷۰ میلادی به این سو، قانونی نانوشته در مورد رابطه میان دولت و ملت چین حکمفرما بود: "شهروندان در سیاست مداخله نکنند، در عوض، مسیر‌های کسب درآمد و برخورداری از رفاه برایشان فراهم می‌شود". 

شنیده ها: داستان بودجه‌های تخصیص یافته به برخی نهادها، سازمان‌ها و ارگان‌ها سر دراز دارد. هر سال که فصل بررسی برنامه مالی دولت در بهارستان می‌رسد، نگاه‌ها به سمت میزان سهم نهاد‌های مذهبی و فرهنگی می‌چرخد که با اعمال فشار از راه‌های گوناگون و با تعریف اهداف موردپسند، می‌توانند ارقام کلانی در سطح یا حتی بیشتر از یک وزارتخانه و استان تصاحب کنند.

اختصاص بودجه‌های عریض و طویل به نهاد‌های فرهنگی که عمدتا اهداف ایدئولوژیکی و فعالیت سیاسی و تبلیغاتی دارند، در شرایطی است که پروژه‌های عمرانی و زیربنایی با کمبود منابع مالی مواجه هستند و صندوق‌های بازنشستگی منبعی برای پرداخت حقوق بازنشستگان خود ندارد.

شنیده ها: یک ماه پس از برقراری آتش‌بس شکننده، مردم غزه به واسطه مبادله گروگان‌های اسرائیلی و فلسطینیان زندانی، نفس راحتی کشیده‌اند. اما بحث پیرامون آینده غزه بیشتر انعکاسی از دستور کار کشور‌های دخیل در بحران جاری است تا واقعیت تلخ روزمره‌ای که مردم غزه با آن مواجه هستند.

با شروع آتش‌بس، غزه از تیتر اخبار خارج شد، تا اینکه ترامپ اعلام کرد که ایالات متحده قصد دارد غزه را اشغال کند، ساکنان آن را جابه‌جا کرده و آن را به "ریویرا خاورمیانه" تبدیل نماید. رئیس جمهوری آمریکا هفته گذشته اعلام کرد: "ما این سرزمین را خواهیم گرفت، ما آن را حفظ خواهیم کرد. "

شنیده ها: چند روز پیش در شبکه‌های اجتماعی عکس‌هایی منتشر شد که نه تنها خنده، بلکه خشم و نگرانی بسیاری را برانگیخت. مرمت یک اثر تاریخی باید مانند جراحی دقیق و حساس باشد، اما به نظر می‌رسد در مورد کاخ گلستان به یک عمل ناموفق تبدیل شده است.

عکس‌های قبل و بعد از مرمت این بنای تاریخی آن‌قدر با هم در تضاد بود که بیننده به واقعی بودن آن شک می‌کرد. یکی از کاربران با کنار هم قرار دادن عکس‌های قبل و بعد نوشته بود: «من یه خواهرزاده ۶ ساله دارم، نقاشیش از نقاشی اینایی که مرمت کردن خیلی قشنگ‌تره.» کاربران ابتدا با شوخی و طنز به این تصاویر واکنش نشان دادند، اما به زودی شوخی‌ها جای خود را به ناراحتی و خشم دادند. آنهایی که به موضوعات نگاهی عمیق‌تر داشتند، این اتفاق را نه یک شوخی، بلکه یک فاجعه فرهنگی خواندند و خواستار پاسخگویی شدند.

شنیده ها: دلار آمریکا که زمانی بستر مالی جهان بود اکنون با چالش‌های قابل توجهی مواجه می‌شود. اکنون ۱۱ کشور از کشور‌های مستقل مشترک المنافع یک سازمان منطقه‌ای بین‌دولتی در اوراسیا قصد دارند تا سال ۲۰۲۵ استفاده از دلار را در معاملات تجاری ممنوع کنند.

این کشور‌ها به دلیل تنش‌های ژئوپولیتیکی و تمایل به استقلال اقتصادی، در مسیر "دلارزدایی بین‌المللی ارز" حرکت می‌کنند. همان طور که این ائتلاف ارز‌های محلی خود را تقویت می‌کند، تأثیرات تسلط دلار آشکارتر می‌شود.

شنیده ها: بهانه اخیر دعوا میان قالیباف و پاجوش‌های مجلس، ابلاغ‌نکردن قانون حجاب و عفاف است؛ اما به نظر می‌رسد این اختلاف سطحی بالاتر دارد. آنها که بیش از یک دهه است به قدرت شورای‌عالی امنیت ملی پی برده‌اند، ظاهرا بار دیگر خواهان تصاحب این سمت هستند. اما برای چه کسی؟ آیا دوباره جلیلی را کاندیدای دبیری این شورا می‌دانند؟ چرا حملات اخیر بیشتر از آنکه به قالیباف باشد، دبیرخانه شورای‌عالی امنیت ملی را نشانه رفته است؟ آیا در شرایطی که بار دیگر کشور نیاز به دور‌زدن تحریم‌ها دارد، قرار است مانند سال‌های ۹۰ تا ۹۲ فروش نفت در اختیار تیمی خاص قرار بگیرد و برای این منظور نیاز به دبیرخانه دارند؟

اخیرا قالیباف در یک جلسه دانشجویی شرکت کرده و در آنجا وقتی با انتقاد روبه‌رو می‌شود در مورد ابلاغ‌نکردن قانون حجاب و عفاف توضیحاتی ارائه می‌کند. همین توضیحات پس از آن نیز در یک نشست از سوی مشاور سیاسی قالیباف در رسانه‌ها تکرار شد. براساس این توضیحات، دبیرخانه شورای‌عالی امنیت ملی به دلیل شرایط ویژه تصمیم گرفته مانع از ابلاغ این قانون شود.